Da lelauaxa so Samuel
1Ca' so Samuel ileu. Ca' sá'ogue so llaalqaipi so Israel lapoỹata', ca' noỹenteguelec so'maxare. Ca' qaishinñi quiyí'maq lalamaxaret na'laua quiyi Ramá. Ca co'na' ime, ca' so David quepegue' yi 'laua qaica qom, leenaxat Parán.
So David chaqai aso Abigail
2'Uo' so ỹale na'ñi yi na'a' Maón, so'maxare ỹaatqajam nesallaxanec. So'maxare ỹovi' tres mil aso lalo qagreta chaqai mil aso quetaq. So'maxare 'ue yi nemeenqa' quiyi na'a' Carmel, ca' chaqaiyi hua'ño' quena' nepetec ana lalo qagreta. 3Ca' sojo ỹale leenaxato' Nabal, so'maxare chigoxougui so llaalqaipi so Caleb. So'maxare ỹaatqajam hualoxonaq chaqai la'axaic lqahic. Qam aso loua Abigail ỹaatqajam lo'yaxana chaqai 'deenaxanqachaqai.
4-5Ca co'na' ñaqai hueete'e yi 'laua qaica qom so David, ca' la'xaỹaxac quiyim so Nabal hueete'e yi Carmel nepetquetac aso lalo qagreta. Ca ila' saua diez queso nalliripi quiyim ỹodo da liquinaxanaxac so'maxare, 6chaqai da la'qaatec 'neetasa':
—Qami' ỹaqaỹoolec, coñichiguit dá'maq ỹaatqajam na'maxa qami' chaqai na qachaalaxai'ipi chaqai ná'ogue ná'maq ralamaxarichi'. 7Ỹim 'ue da ỹa'xaỹaxac quiyim qami' nipichqui'sac ana qalo'e' qagreta. Chaqai qami' 'yiiñi' quiyim ná'maq reloqota'a ana qalo'e' qagretaipi ỹalequetauguilo qomi' na'le quiyi Carmel, qaica ca i'guentau'a chaqai sqaca aca qaiconeu'a. 8Ca' qami' shichi' nataxañi' quena relaataxai'ipi, ca na'maxare ỹa'xat ma'le cá'maq ỹaatqajam lliqueta. Vichiguiño' nagui ñi'xoresene'tot qami' quiyim rqouaquiteguelo naua ne'naqa ma' 'maxaraic da loviraxague'. Ca' qami' shichi' quiyim 'ue ca 'ỹaañitem naua'maxare chaqai aỹim quecá'maq ralo'isalec, ma' ỹim shintari' ca qachaalqui'.
9Ca' saua lelaatqa so David que', ca co'na' ỹovite', ca ỹa'xate' dajo queso Nabal. Ca' huere'e nauaansa'a cá'maq 'naac so'maxare. 10Qam so Nabal 'naaco' quesaua'maxare:
—¿Nega'ỹo' cá'maq David? ¿Nega'ỹo' cá'maq llaalec ca Isaí? ¡Ma' nagui quenauajo na'xata' 'xoic na nelaatqaipi 'eetapeguem na na'co'! 11¿Negue' quet cá'maq la'maqa' quiyim sacona na na'ic chaqai na lataxa chaqai na la'at sauaaque loq na nepetegaxanyipi, ca' saanem quet ca qomyipi quiyim vire'ta se sa'den ca na'gue?
12Ca' so lelaatqaipi so David pil. Ca co'na' qaỹovita so David, ca' qara'qaataxanem queda la'qaatqaipi so Nabal. 13Co'na'le, ca' so David 'naaco' queso nalliripi:
—¡Qamiá'ogue coñiỹa na ra'goxonaxachii!
Ca' so qomyipi sá'ogue nishijñi na lecat chaqai so David qai'neeta. Ca' cuatrocientos so qomyipi quegue so'maxare, ca' so liỹa doscientos no'ueenañi, reloqota'a so nouenqaipi. 14Qam 'uo' so 'óna quesaua lelaatqa so Nabal quepegue' aso Abigail só'maq loua so Nabal, ca' ra'qaataxana, 'naaco':
—Chicqora'a yi 'laua qaica qom saua lelaatqa so David, nelata da liquinaxanaxac so qana'co', qam so'maxare se ỹa'maxata'que saua'maxare. 15Qam sojo qomyipi ỹa'maxate'teque qomi' na'le quesaua'que saua na'xata' na' seuqatauec quiyi no'ueenaxa, ỹaatqajam qarayaxantac chaqai sqaica ca qarouora'gue. 16Ta'ta'a quiyi na'xa'a chaqai yi pe reloqota'alo qomi' chaqai ana qareloxoiqatecse qagreta. 17Qam só'maq roua'e' ma' la'axaic lqahic, ca' qaica ca ishit retaxaỹa. 'Deenataxañirac qami', ca' vite cá'maq chi ro'ueenataxanaxaqui', ma' qami' 'yiiñite' quiyim 'ue ma'le ca lo'maxaset so roua'e' chaqai quená'ogue na qachaalaxai'ipi.
18Ca' aso Abigail chaqa'ma' icona so doscientos panyipi, chaqai saua dos lahiri na lataxa, chaqai saua cinco qagreta nco'i, chaqai 'uo' cuarenta kilo aso trigo la ratooxoi, chaqai cien aso napa cana 'uva nashiviaqata, chaqai doscienta aso napa cana 'igo nashiviaqata. Ime, ca' sá'ogue illaalgoto saua 'ashiñi'. 19Ca 'naaco' quesaua lelaatqa:
—Qamiri 'avita, toco' ma'le', ca' sco'uaataxanta.
Qam quedajo se ra'qaataxana so loua. 20Ca' aso Abigail renojlec so 'ashin, ca nañoxotetañi quiichi'ñigui aso quemaralec qa' ladocai. Ca co'na' ncopaata, ca idaana'guit so David chaqai so nalliripi, nachiñi'chiguit. Ca' ca'guit.
21Ca' so David queeta, qam hueetapigui lauel quiyim negue' cá'maq 'neco' quiyim queloltapega so laloipi so Nabal na' hueetalec yi 'laua qaica qom, qaca aca ỹaconau'a, chaqai so'maxare ỹaatqajam se no'uen da lishiuetenaxanaxac. 22Ca' so'maxare nallitalto'o' quiyim ỹaanec da la'qaatec, 'naaco':
—Ñi qota'olec ỹa'ue ca ñouaxanaxaset lodegaxat, no'm sqai nagui loqo'm nete'e quiyim se ñomachichiguiñi cá'ogue ca ỹalliripi lauo' laseripi ñi Nabal.
23Ca co'na' aso Abigail iuañi'chiguit so David, ca' renotec queso lañaxala' 'ashin, ca' ỹa'chi'iñi naua le'cootal, ỹoviraqta'guit na latap na 'laua. 24Ime, ca nasacqo'oto naua lichil, ca 'naaco':
—¡Qami' ỹa'gaxala', 'maxaraic quiyim taalec nqai'ñi' aỹim dajo nasauaxaset! Ca' ỹim nagui ñi'xoresene'tot qami' quiyim yayaxañisac ñaq setaqa caqami', chaqai na'xaỹaxañita cá'maq sa'xat. 25Se na'xaỹaxañita ñi Nabal, ma' ñi'maxare hualoxonaq. Ma' ñi'maxare chi ỹo'ueetetac dá'maq chi leloxoỹaxac da leenaxat, ca ñi'maxare ỹaatqajam llic hualoxonaq. Ca' chaqai 'neetari' ỹo'ueetetac da neualoxonqaishic. Najo relaata'e' se iuañiguito' na'le caua relaataxahi'. 26Qam qaiyiita ỹaatqajam re'qoota quiyim ñi qara'gaxala' se ỹa'maxaren quiyim nanaqui', ca' coraqchira'pe caua neuo' quiyim viisaque ca rovichi'. ¡Saxanchi' ñi qara'gaxala' ỹo'uet quiyim ná'ogue ná'maq rpa'guiñi'sac chaqai ná'maq ỹahotaque ỹo'uet ca se no'uen caqami', ca 'nejem nqohin ca nouaxanaxaset ma'le ñi Nabal! 27Ca' nagui ñi'xoresene'tot qami' quiyim najo ỹame ñodouec, ca neuagaxachigui nqai'ñi' na relaataxai'ipi riỹa'isac, 28chaqai quiyim sqo quirapeguem anajo relaata'e'. Chaqai ñi qara'gaxala' ỹaatqajam nolliichiguiñi qami' chaqai quiyim nashillipi na qachaalaxai'ipi ma'le, ma' ỹaatqajam loquiseguelec ñi qara'gaxala', chaqai da nachaalataxaqui' qaica ca ỹovira'a se no'uen. 29Chaqai no'm 'ue ca co'uajlec qami' quiyim ỹahotaque ralauachi', qam da nachaalataxaqui' ỹaatqajam ro'ootaxanlec ma'le ñi qara'gaxala' ñí'maq qota'olec caqami'. Chaqai quená'maq npa'guenaxauachi'ipi, ca' ñi qara'gaxala' ỹaatqajam inaxauec, 'ec nqai'en ca qa' quena' qainaxauec qaỹahote'e ana nenaxasoxonaxaqui. 30Ca' chaqaida 'neeta ma'le ma' ỹovita quiyim ñi qara'gaxala' ipaquichigui nqai'en ná'ogue ná'maq lo'yaxanec ỹa'xatem qami' na'le, ca' ỹano ma'le qami' quiyim qami' lashi na llaalqaipi so Israel, 31ca' qaica cá'maq nayiloxoñigui na qavilli' nqai'en sauaxat quiyim coraqchira'pe caua neuo' quiyim qaica ca ỹasauaxate' chaqai quiyim vi'saque ca rovichi'. Ca ma' ñi qara'gaxala' ỹaañiraxarom ca ra'maxa'e' quiyim qaicanqaida caqami', ca o'lliinchira'a ma'le aỹim ma' ỹim relaata'e'.
32Ca' so David 'naaco' caso'maxare:
—Ỹaatqajam 'maqataxanaxai ñi qara'gaxala' ñí'maq qota'olec quena Israel, ma' relachi'o' quiyim ñatena'guit qami'. 33Chaqai qami' ỹaatqajam ne'xorenataxa'e', ma' 'maxaraic da ra'deenataxanaxaqui'. Ma' nagui yquepaxachi' quiyim socoraxata'pe caua neuo' chaqai quiyim sa'ue ca ỹovi'. 34Qam saanec da ỹa'qaatec quiñi qara'gaxala' ñí'maq qota'olec quena Israel, ñí'maq quepaxat aỹim quiyim so'uet ca se no'uen shi'nteguelo qamiri, queta' se nquipichi' quira'guit aỹim, ca queta' nete'e, ca' qaica quet cá'maq no'ueenañi 'oonoqui' ỹale nca'leetauec quená'maq neeta'ñi yi la'a' ca Nabal.
35Ime, ca' so David ỹacoñiguit só'maq li'ỹaac ỹodouec aso'maxare, ca 'naaco':
—Pillira'a ca ra'aachi', qaica ca huapigui qavilli'. Mashic 'yiiñi' quiyim ña'xaỹaxanalo daua ra'qaataxahi', chaqai saañiraxarom cá'maq shiilaxañisaque.
36Ca co'na' aso Abigail pila'a cá'maq neeta'ñi so Nabal, ca so'maxare ỹo'ueetetac so nqui'ỹaxac lodegaxat 'ec ca lqui'ỹaxac ca nashi, chaqai ỹaatqajam raỹaacotac chaqai quiñiuguetaxaic. Vichiguiño' aso'maxare qaica ca 'naapega, ta'ta'a queso liỹa nete'e. 37Ca, na' nete'e nete'etam na' mashic ỹoxe'uegue so lquiñiuquichi so Nabal, ca' aso Abigail ỹaatqajam ỹa'xate'tem dá'maq 'neeto' na'le. Ca' so Nabal ileueta, ca chaqa'ma' se ra'ñiigue. 38Ca' quesaua liỹa' diez na'xata', ca' ñi qara'gaxala' lotqai liỹa nnatot nqai'en dajo, ca' so'maxare ileu. 39Ca co'na' so David 'uo' da la'xaỹaxac quiyim ileu so Nabal, ca 'naaco':
—¡Ỹaatqajam 'xorenataxanaxai ñi qara'gaxala', ma' ỹa'ue ỹovi' quedá'maq 'ne'tegue aỹim na'le so Nabal! ¡Ma' ñi'maxare yquepaxat quiyim so'uet ca se no'uen, ca' chaqai tajlec nqai'en so Nabal dá'maq ỹo'ueetetac se no'uen!
Ime, ca' so David ilata da la'qaatec aso Abigail quiyim ỹahotaque loua. 40Ca co'na' saua lelaatqa so David ỹovijta yi Carmel quiyim ỹahosaque retaxaira'pegue' aso'maxare, ca 'neraco':
—Ñi David qarelata qami', ma' ỹahotaque quiyim roua'e'.
41Ca' aso Abigail ỹa'chi'iñi naua le'cootal, ỹoviraxata'guit na latap na 'laua. Ca 'naaco':
—Aỹim chaqaỹim lelaata ca David, qaica ca shinac quiyim squiỹo' naua lichil na lelaatqaipi quiyim chaqaica cá'maq David cá'maq 'naapiguiỹa'.
42Ca co'na' ime 'naac dajo, ca chaqa'ma' na'maxajñi, ca' qaicoỹa' quesaua cinco lelaata, ca' renojlec so 'ashin, ca eec, queguelo saua lelaatqa so David. Ca o'ñiguit so'maxare.
43Ca' so David o'ñiguit qai'neeta aso Ahinoam só'maq na'ñi yi Jezreel, ca loua' saua dos. 44Ca' so Saúl shi'co' ỹaanec aso llaale Mical, asó'maq louo' na'le so David, ỹaanec quiyim loua so Palti, só'maq llaalec so Lais na'ñi yi Galim.
(26.1-25 So David se ỹalauat so Saúl.)