Lucas 6

₁'Uo' so na'xa'a co'mataxaqui na' so Jesús quejelgoto naua nanaxanqate' quena trigo. Ca co'na' ñaqai queeta, ca' saua nale' napogoxonsañi quena trigo. Ime, ca' naqata'a ana la, ca' ỹa'queetac. ₂Ca' 'uo' so renataxan queso fariseoipi, 'naaco':

—¿Chi'neco' qamiri 'viichitac dá'maq se qaỹo'uet quiyi na'xa'a co'mataxaqui?

₃Ca' so Jesús 'naaco':

—¿Qamiri peeta'a saqa' taxahilec ca 'neeto' so David co'na' so'maxare chaqai saua nale' qopate'? ₄Ca' so'maxare inoxonougui so lauo' ñi qota'a, ca' ỹaconalo saua paañi' mashic qoỹaanoto ñi qota'olec, ca ỹa'gue', chaqai ỹachite' saua liỹaata'pe, ma' sojo pan qaỹauaaque loq na netaxaỹaxanqajanqaipi quena' qaretaxaỹa'pegue' ñi qota'a.

₅Chaqai 'naaco':

—Najo ỹale llaalec, na'maxare qai'neeta 'uo' ca 'negue quiyim 'ue ca ramaxasoxonlec quiyi na'xa'a co'mataxaqui.

₆Ca' queso liỹa na'xa'a co'mataxaqui, ca' so Jesús lotqai inoxonougui só'maq lapoxoqui na judioipi, ca' rapaxaguinataxantac. Ca' ỹalequetaho' so ỹale mashic rashivita da lqai'laxat loic. ₇Ca ná'maq rapaxaguinataxanta'pegue na naqataxaquipi chaqai na fariseoipi chi nauaanta'a so Jesús quiyim ratarenataxan queso na'xa'a co'mataxaqui, qaiyi qaishit qaỹa'ue ca qaỹachigoxochichigui ca lasauaxaset. ₈Qam so'maxare shi'gue ỹa'den da la'deenataxanaxac so qomyipi. Ca 'naapego' só'maq ỹale rashivita da lqai'laxat, 'naaco':

—Ñirishiguim, ca' 'iriñigui na lavinñi.

Ca' so ỹale ne'laxashiguim, ca taañigui na lavinñi so qomyipi. ₉Ca' so Jesús 'naapego' so liỹaripi, 'naaco':

—Ỹim senate' qamiri nagui: ¿Negue' cá'maq qaỹa'maxarenta qaỹo'uet quiyi na'xa'a co'mataxaqui, peeta'a cá'maq lo'yaxanec, loqo'm ca se no'uen? ¿qanca'laxatec, loqo'm qanaqat ca nachaalataxac?

₁₀Ca' so Jesús ỹamataugui sá'ogue só'maq reloqotaugui. Ime, ca' 'naapega so ỹale, 'naaco':

—Ñaqai ỹeguec nqai'ñi' na rqai'laxachi'.

Ca' so ỹale chaqaida 'ne'tegue, ca' so lqai'laxat chaqa'ma' imeuec. ₁₁Qam só'maq qomyipi ỹaatqajam ro'o. Ime, ca' nenatetecta':

—¿Nega'ỹo' ca 'neeta quiyim qaỹa'ue ca qohine'tegue so Jesús?

₁₂Ca 'uo' so na'xa'a, ca' so Jesús taashi'megue aso qoỹoqoshi'megue 'laua, ca' nqouagaxain, sá'ogue so 'óna pe nqouagaxaintacot ñi qota'a. ₁₃Ca co'na' mashic richiguiñi, ca' roỹaxana so lapaxaguinatqaipi. Ime, ca' nca'au'alo saua doce quesaua'maxare ỹauaapigui lelaatqa. ₁₄Ca saua'maxare 'ena na leenqateripi: Simón só'maq ỹanegue leenaxat Pedro, chaqai so Andrés só'maq lqaỹa so Simón, chaqai so Jacobo, chaqai so Juan, Felipe, chaqai so Bartolomé, ₁₅Mateo, chaqai so Tomás, chaqai so Jacobo só'maq llaalec so Alfeo, chaqai so Simón só'maq chicqaugui na cananistaipi, ₁₆Judas só'maq lqaỹa so Jacobo, chaqai so Judas Iscariote só'maq ỹaano' co'na'le so Jesús.

₁₇Ca' so Jesús co'na' renotec caso qoỹoqoshi'megue 'laua, liỹaata'pe saua'maxare. Co'na' qanoviri'ña so quemarelec, ca so'maxare chaqai saua lapaxaguinatqa huere'e. Chaqai ỹaatqajam 'xoic so qomyipi chicqa'oga yá'ogue yi 'laua Judea, chaqai yi Jerusalén, chaqai na lemanaxa yi Tiro chaqai yi Sidón. Na qomyipi nanac, ma' ỹahotaque na'xaỹaxana so Jesús, chaqai quiyim qaỹomatec na ralolaxa. ₁₈Ca' na qomyipi ná'maq 'ue na le'ec lecmaxaic qai'neeta imeuec. ₁₉Ca ná'ogue na qomyipi ỹahotaque quiyim qaipootau'a queso Jesús, ma' so'maxare ỹomatec ná'ogue, ỹahote'e da lquesaxanaxa.

₂₀Ca' so Jesús ỹamataugui so lapaxaguinatqaipi, ca' 'naaco':

—Ỹaatqajam ra'maxaichiguiñi qamiri ma' qamiri 'xoraiquipi, ma' ralamaxarichii da lo'ueenataxanaxac ñi qota'olec.

₂₁Chaqai qai'neeta ra'maxaichiguiñi qamiri ma' viitaugui nagui quiyim rqopachii, ma' ỹaatqajam 'ue ma'le ca rquemaraxahi.

Chaqai qai'neeta ra'maxaichiguiñi qamiri ma' noỹeñitagui nagui, ma' ỹaatqajam 'ue ma'le ca raỹalliguiriguii.

₂₂Chaqai qai'neeta ra'maxaichiguiñi ma' qamiri qanoquii'alo quena qomyipi, chaqai ma' qaro'yia'oguiyi, chaqai ma' qoyiga'alo qamiri, chaqai ma' tot qanqo'ta da qadeenaxachii, 'ec chalego la'aaxa, sovitapigui najo ỹale llaalec. ₂₃Ỹaatqajam 'xoic ca raỹaaguii chaqai ỹaatqajam netooñitagui ma'le queca na'xa'a, ma' ỹaatqajam lodegaxat ma'le ca nishiuetenaxaguii queda piguim. Ma' chaqaida da 'neeta so 'auaxaic leta'allipi najo qomyipi 'xoic lqa'viic quesó'maq 'auaxaic letaxaỹaxaquiripi ñi qota'a.

₂₄Qam 'xoraiquipiolec qamiri ma' qamiri nesallaxanqaipi, ma' mashic 'uo' da ra'maxahi.

₂₅Chaqai 'xoraiquipiolec qamiri ma' se rqopachii nagui, ma' 'uo' ma'le ca rqopaaxahi.

Chaqai 'xoraiquipiolec qamiri ỹalliguiritagui nagui, ma' ỹaatqajam noỹeñitapeguem ma'le ca rachicoxohi.

₂₆Chaqai 'xoraiquipiolec qamiri, ma' no'uen cá'ogue ca na'qaataxaguii, ma' chaqaida dá'maq 'neeta só'maq 'auaxaic leta'allipi na qomyipi, só'maq chaqai 'naac letaxaỹaxanqajnec ñi qota'a.

₂₇Ca' qamiri mashic na'xaỹaxañitapiguiỹa', ca shiñiỹapegaxaua' quiyim 'xoriñii cá'maq rpa'guiñitac, chaqai ỹaatqajam 'maxachi'tegue cá'maq noquiaitapegaxaua', ₂₈chaqai shiilaxañilec queca no'uen quecá'maq rashiilaxantalec qamiri queca se no'uen, chaqai nqouagaxaiñitalec ná'maq rishiviñitac. ₂₉Chaqai no'm 'ue ca ỹouaxañigui na lahi na qashiiqui', ca' 'ỹaañitem na liỹa lahi na qashiiqui', chaqai no'm 'ue ca ỹacona ca nesaaco'e', 'ỹaañitem quiyim i'xat ca nelamaxaqui'i'. ₃₀Chaqai no'm 'ue ca rashiila'e', ca' 'ỹaañitem ca ỹahotaque, chaqai no'm 'ue ca rouootaxana'gue ca qatooỹaqui', sqai paquira'pegue'. ₃₁Cá'maq no'uen viitaque quiyim qaỹo'uet caqamiri, ca' chaqaica ca 'viichii quena qomyipi ma'le.

₃₂Ma' no'm qaicaata cá'maq qamiri lqo'itqate', ca' chaqaicaata rqo'chiỹa, ca ¿nega'ỹo' ca ỹa'maqachiguiñi ro'ueenataxanaxaguii? Ma' vire'ta na nocqaiquipi ishit ỹo'uet dajo. ₃₃Loqo'm 'viichii ca lo'yaxanec quecá'maq ỹo'uet ca lo'yaxanec caqamiri, ca ¿nega'ỹo' ca ỹa'maqachiguiñi 'viichitac? Ma' na nocqaiquipi ishit ỹo'uet dajo. ₃₄Loqo'm 'ualaxanaxañii cá'maq chi naquichita'a, ca' ¿nega'ỹo' cá'maq ỹa'maqachiguiñi mashic shichii 'viichii? Ma' qai'neeta na nocqaiquipi ishit ỹa'ualaxanaxan ca liỹa nocqaic, nauaanta'a quiyim qaỹopilaxatem. ₃₅Qalaxam qamiri 'xoriñii cá'maq pa'guenta'pe qamiri, chaqai 'maxachi'tegue na qom, 'ỹaañiuec ca na'ualec. Qam se ỹa'maxañi quiyim 'ue ca naquichita'a, qaiyi ỹaatqajam lodegaxat ca nishiuetenaxaguii, chaqai ỹaatqajam qamiri llaalqa ñi qota'olec ñí'maq paguec lecaic. Ma' ñi'maxare ỹaatqajam 'xorenataxanaxaic, i'xoren ná'maq se ỹa'deena'a da na'agaxa chaqai ná'maq nocqaiquipi. ₃₆Chaqai ỹaatqajam qamiri qouagaxanqachaqaiquipi ma'le, qaiyi 'ñiitam ñi qota'olec caqamiri ỹaatqajam qouagaxanqachaqaic.

₃₇Sqai michiỹaque ca lasauaxaset ca riỹahi, qaiyi ñi qota'olec se imite' qamiri. Chaqai sqo 'viichii ca nouaxanaxaset ca riỹahi, qaiyi ñi'maxare se ỹa'ue ca nouaxanaxashichii. Qam 'xorenataxaño', qaiyi ñi qota'olec i'xorene' qamiri. ₃₈'Viichii ca 'ỹaañim ca riỹahi, qaiyi ñi qota'olec 'ue ca ỹaanema qamiri. Ca ỹaanema qamiri aca qachoxoguii ỹaatqajam no'qaata nqai'en, qaỹochicqochi'ñigui, chaqai qaipataqachigui, no'qajlec nqohin. Ma' ñi qota'olec ipacqajanchigui ca lecaata cá'maq 'ỹaañim ca riỹahi, ca' chaqaiyi yí'maq lecaata ca ỹaanema qamiri.

₃₉Ca' so Jesús ỹa'uo' so laloqojnaxanaxaqui, 'naaco':

—¿Tegue' chi ishito' ca qai'laq quiyim ỹauequeteguiri' ca liỹa qai'laq? ¿Tegue' chi ishito' quecaua'maxare sqa tari'ñigui canchaqaca tema? ₄₀Qaica ca chi napaxaguinatec napacalec ca napaxaguinatqo'. Qam no'm ỹomateta cá'maq napaxaguinataxac, ca' vire'ta 'nejem ca napaxaguinatqo'.

₄₁Qam ¿chi'neco' ra'iisapega ca lichooqui' hueeta'ñigui añi nqote ca rqaỹa'e', qam sqa 'ajñi' añí'maq loỹo neeta'ñigui aná'maq nqochi'i'? ₄₂Qam no'm sqa 'yiiñira'a añi loỹo neeta'ñigui ana nqochi'i', ¿chi'neco' shichi' 'ñirapega ca rqaỹa'e': “Ỹaqaỹa, ñaq yayaxañirac ñaq ñaqat yi lichooqui' hueeta'ñigui ana nqochi'i'”? ¡Ma' qami' 'ñiisapega qami' 'maxaraic! 'auaxañi' naqachi' añí'maq loỹo neeta'ñigui ana nqochi'i', qaiyi ỹaatqajam huañiterelec quiyim naqachi' cá'maq lichooqui' hueeta'ñigui aca nqote ca rqaỹa'e'.

₄₃Qaca qo'paq quiyim no'uen 'ue aca la se no'uen, chaqaca qo'paq se no'uen quiyim 'ue aca la lo'yaxana. ₄₄Qam caca 'óna qo'paq chaqa'ma' qaỹa'den aca la. Ma' se ishit qanaqat ana la aca higo, qaỹachigoxotaugui aca qo'paq 'ue ana le. Chaqai ana 'úva quiyim qanaqat ana la, qam se qaishit qaỹachigoxotaugui aca legaxa. ₄₅Ca' da 'neeta ca no'uen ỹale quiyim retaqa, ca' no'uen cá'maq la'qaatec, ma' dá'maq ỹa'maqachiguiñi hueetagui añi le'taxanata. Chaqai 'nejem ca se no'uen qom quiyim retaqa, chaqa'ma' se no'uen ca la'qaatec, ma' dá'maq se no'uen hueetagui añi le'taxanata. Ma' ná'maq qodap ishit ỹa'xat cá'maq hueetagui añi qare'taxanata.

₄₆Qamiri quena' ỹim ỹaxañiỹa, ca' 'ñiita'gue, “Qami' maq ỹaatqajam qami' qara'gaxala'”, qam ¿chi'neco' ma' sqo 'viichii quena' 'ue da shinac? ₄₇Nagui aỹim sa'xatema qamiri ca 'nejem ca qom quiyim nau'a aỹim quiyim na'xaỹaxañiua', ca' ỹaatqajam ỹo'uet ca shinapega: ₄₈ca'maxare 'nejem ca ỹale quiyim ỹo'uet ca lauo', ca' 'au quiyim ri'ỹaxan, ỹaatqajam qoỹoqochi'ñigui nqai'en ca li'ỹac. Ime, ca' pa'xanañi ca qa', ca' no'xonshiguim ca 'imec. Ca co'na' ỹovita nqo'ñishiguim aso lachiugue, ca' anac na huaxaỹaq ỹaatqajam quesaxan na lo'paxa quiyim ỹouaxanot cajo 'imec. Qam se ishit idaxanac, ma' so 'imec no'xontalec nqohin so qa'. ₄₉Qam cá'maq na'xaỹaxantapega aỹim, qam se ỹo'uet cá'maq shintapega, ca' ca'maxare 'nejem ca ỹale quiyim chi ỹa'da'ñiyi ca lauo', qam se ỹa'ue ca lo'xonaxala' nqai'en. Ca co'na' ỹovita nqo'ñishiguim aso lachiugue, ca' anac na huaxaỹaq ỹaatqajam quesaxan na lo'paxa quiyim ỹouaxanot so'maxare, ca' ishit quiyim 'guiñi, ca' ỹaatqajam na'laañi so 'imec.