1 Reyes 8

₁Nache so Salomón, iỹaxaneuga co'ollaxa 'enauac so nqueroxonecpi, maye lataxala'pi so Israel le'ecpi, qataq so lataxala'pi so maiche nalamaxat nhuo' le'ecpi, qataq so shiỹaxauapi maye maiche lalamaxat lataxala'pi so llalaqpi so Israel le'ecpi, da laỹonqa' naqa'en ye Jerusalén, da yaqto' qanqochenaxat aso arca maye laỹe' da naỹamaxataxac Ñim Nataxala', chegoqchiguiña ye Sión maye lalamaxat lma' so David. ₂Qaq nache 'enauac so Israel le'ecpi, taua'a co'ollaxa so laponaxac so nta'a Salomón, qaq se'eso naponaxac huetoigui so laloxoqui da qanayenaigui naxa na npe'lpi, maye huaigui so ca'agoxoic Etanim, maye nacheso so ca'agoxoic siete se'eso vi'i. ₃Qaq co'ollaq ivireuo 'enauac so nqueroxonecpi maye lataxala'pi so Israel le'ecpi, nache so ntaxaỹaxanaxanecpi, ỹacoosop aso arca maye laỹe' da aỹamaxataxac, ₄nache nqochenaxat asomaye, lỹateuo so npe'l maye naỹonqa' naxa, qataq 'enauac so nhuenecpi maye sa qaishetapecpi maye netaigui co'ollaxa somaye, qaq somayepi nache ỹache so ntaxaỹaxanaxanecpi qataq so leviitapi. ₅Nache so nta'a Salomón qataq 'enauac so Israel le'ecpi maye lapoota'a'tpi, nache datataua'a co'ollaxa aso laỹe' da aỹamaxataxac, da ỹaatapegueuo aso lachetaqtaxanaqtepi, qaguetapi, qataq so huaca lhuaraicpi, qaq souaxat da ỹataqta qalota nache saishet da qaivi' da naloqten somayepi. ₆Qaq co'ollaq ime, nache so ntaxaỹaxanaxanecpi, ỹacoosop aso arca maye laỹe' da naỹamaxataxac Ñim Nataxala', nache iroua'a so pa'auo aso atamnaxaqui, som ndaqa' maye saqaishetapec, nache nalochiguiña naqa'en na pa'aguiñi naua laua't soua ne'enaqtaqa le'enaxa't querubines. ₇Qaq soomaye ỹauattaguilo naua laua't, nache ipelteetalec so netaña aso arca maye laỹe' da aỹamaxataxac qataq soua lachoxola'ate asomaye. ₈Qalaxaye souaxat da ỹataqta logoraiqa se'esoua lachoxola'ate asomaye, nache yo'oqteua'alo soua lsheeneqa da qanayeetaña so ndaqa' qui'itta, maye naloteuga so ndaqa' maye saqaishetapec, qalaxaye so pa'auec, nache saishet da qaila'alo soomaye, qaq 'era da 'eetec choche ivitta'a nagui. ₉Qaq asa'aso arca maye laỹe' da aỹamaxataxac qalaq nachesouate' soua dos coma'ye dapaqaiqa da huetanguilo co'ollaxa, maye so Moisés ỹacheranguilo asomaye co'ollaq huaña ye Horeb, yem huaña co'ollaq Ñim Nataxala' naỹamaxate' so Israel le'ecpi, co'ollaq ca'ai ye Egipto. ₁₀Nache so ntaxaỹaxanaxanecpi co'ollaq ca'ai so ndaqa' qui'itta, nache so lo'oc ỹataqta nlaxagui asa'aso atamnaxaqui maye lalamaqte Ñim Nataxala'. ₁₁Qaq souaxat se'eso lo'oc, nache so ntaxaỹaxanaxanecpi saishet co'ollaxa da nache pa'atauo da ỹo'ot da lo'onataxanaxac, cha'aye da llo'oxoyec Ñim Nataxala' ỹataqta nlaqchigui aso atamnaxaqui.

₁₂Qaq huaña nache so Salomón, 'enapeco':

₁₄Qaq co'ollaq ime, nache so nta'a Salomón, ncolliiñi da ỹamataigui so Israel le'ecpi maye nachattañipi, nache ỹaalec so no'on la'aqtac, ₁₅nache 'eeta':

«Ỹataqta qaỹo'oxoren qome Ñim Nataxala' maye Natamnaxala' na Israel le'ecpi, cha'aye ipacchigui da ỹachaxanapecot co'ollaxa so ita'a David, co'ollaq 'eeta': ₁₆‹Qaq chegoqta'a se'eso na'a'q co'ollaq ñeqateeguesop ye Egipto na ỹalamaxat Israel le'ecpi, nache Aỹem, saishet da huo'o ca lleca'ateua'a nam huaqta'a't nỹecpi maye lalamaxatpi na maiche nhuo' Israel le'ecpi, da yaqto' naña qanqa'en aca atamnaxaqui da yaqto' hueta'a da ỹe'enaxat, maye nacherata da lleca'aua'a so David, da yaqto' ilo'ogue ne'ena ỹalamaxatpi Israel le'ecpi.› ₁₇Qaq so ita'a David, ỹataqta huo'o co'ollaxa da lhuennataxa da no'oxoosheguem aca atamnaxaqui da yaqto' qaỹo'oxoren Ñim Nataxala' maye Natamnaxala' na Israel le'ecpi. ₁₈Qalaxaye Ñim Nataxala', 'enapego' co'ollaxa somaye, 'eeta': ‹Ỹataqta ỹaỹamaqchiguiñi da 'arhuennataxa da 'ano'oxoosheguem ca nỹec da yaqto' hueta'a da ỹe'enaxat, ₁₉qalaxaye saishet da nache 'am da 'ano'oxoosheguem qome camaye, cha'aye nachaqcata ca 'oonolec ne'ena 'aỹa'alaqpi, maye nacheca qome ca no'oxoosheguem aca atamnaxaqui.› ₂₀Qaq Ñim Nataxala' ipacchigui nagui, dam ỹachaxanapec co'ollaxa. Qaq nagui, aỹem mashe sonalec da lo'onataxanaxac so ita'a David, qataq ñeso'ongui añi so'onaxaqui da aỹem lta'a na Israel le'ecpi, qataq mashe ño'oxoosheguem añi atamnaxaqui maye lalamaqte Ñim Nataxala', maye Natamnaxala' na Israel le'ecpi. ₂₁Qaq nataqa'en so'ot ye ndaqa' na pa'auo añimaye da yaqto' lma' ñaqa'en añi arca maye laỹe' da naỹamaxataxac Ñim Nataxala' co'ollaq naỹamaxate' so hua'au qarta'alpi, co'ollaq nqateeguesop ye Egipto.»

₂₂Ime, nache so Salomón nachaateua'a aso nca'atoxonaxalate maye lalamaqte Ñim Nataxala', nache ỹauaachigui naqa'en 'enauac so lapoota'a't Israel le'ecpi da ỹachaxaato'oto naua lhua'q na piguem, ₂₃nache 'enapeco': «'Am Nataxala' maye Natamnaxala' na Israel le'ecpi, na pa'asheguem na piguem qataq na huetalec ana 'alhua, qaica ca Atamnaxala' da 'eeta'am 'am, da 'aupacchiguilo naua 'anaỹamaxataxaco, qataq da 'archoxonnataxanaxa cam ỹataqta lquiyaqteỹaxac da 'am do'onataxanot, ₂₄cha'aye 'aupacchigui da 'auachaxanapecot co'ollaxa so 'aramaxashec David maye ita'a, qaq so 'aỹa'an co'ollaxa 'ara'aqtac, nache ỹataqta 'aupacchigui da 'auo'ot nagui. ₂₅Qaq ỹoqo'oye, 'Am Nataxala', maye Natamnaxala' na Israel le'ecpi, nataqa'en 'aupactelec qome da 'auo'ot so 'aỹa'anem co'ollaxa 'ara'aqtac so 'aramaxashec David maye ita'a, co'ollaq qoneta': Na 'am chegoxoguetpi, saishet qome da saqca ñaqa'en ca 'oonolec da nso'ongui añi so'onaxaqui da yaqto' lta'a na Israel le'ecpi, qom ỹataqta no'onaxat da lataxac, qataq da ỹataqta Aỹem ỹalaxaguet, 'eeta'am da qonetec da ỹataqta Aỹem 'aualaxaguet. ₂₆Qaq ỹoqo'oye nagui, 'Am Nataxala' maye Natamnaxala' na Israel le'ecpi, ỹataqta 'aupactelec qome da 'auachaxanapecot co'ollaxa so 'aramaxashec David maye ita'a.

₂₇Qalaxaye ¿peta'a 'eesa da Ñim Lo'onatac 'Enauacna, ishet da netalec ana 'alhua? Ye nam pa'asheguem na piguem maye ỹataqta qalochiguiñi, qalaq saishet da nalo'oguet, ¿qaq ca 'eeteco' da ishet da hueta'a ne'ena nỹec maye ño'oxoosheguem? ₂₈Qalaxaye ñaqaiyeta, 'Am Nataxala' maye Ñatamnaxala', 'aulo'oguet qome da nachoxonnaxac, qataq da lashelaxanaxac ne'ena 'aramaxashec, qataq 'aua'axaỹa da lỹaxanaxac, qataq da natamnaxac maye 'am ỹaatacot nagui. ₂₉Qataq saishet qome da sa 'aulotagui ye na'a'q qataq ye pe, ana'ana atamnaxaqui maye qonapec co'ollaxa da nache 'eetai' da qoueta'a. Qaq 'aua'axaỹa qome de'era natamnaxac ne'ena 'aramaxashec maye huaña ne'ena da 'am iỹaxanot. ₃₀Qataq 'aua'axaỹa qome da lỹaxanaxac ne'ena 'aramaxashec, qataq na 'aralamaxat nhuo' Israel le'ecpi qom ivita da nqouagaxauen da hueta'a ne'ena. Qataq 'aua'axaỹa da qoueta'a na piguem maye 'aranataqa', ñaq 'aua'axaỹa qome qataq 'auapalaxat na lasouaxashetpi. ₃₁Qaq da huo'otaq huo'o ca 'oonolec da huo'o ca lasouaxashet, souaxat da ỹo'otec ca saỹaỹamaxañi ca lỹa, nache da qanauegueua'a añi nca'atoxonaxalate maye netaña ana'ana atamnaxaqui, da ỹan qanqa'en ca la'aqtac, ₃₂qaq 'am maye qoneta'a na piguem 'aua'axaỹa qome camaye nache 'anmit, qataq 'auo'otec ca ỹaỹamaqchiguiñi na 'aramaxashecpi. Qalaxaye 'auo'ot ca nhuaxanaguec cam huo'o ca lasouaxashet, nache talec 'anqa'en ca nhuaxanaguec souaxat ca qauem maye ỹo'ottac, qaq ca qaica ca ỹasouaxat qalaq 'auo'otec ca ỹaỹamaqchiguiñi. ₃₃Qaq ne'ena 'aralamaxat nhuo' Israel le'ecpi da loxonec namayepi ca mpa'aguenaxauapi, souaxat da 'am hueto'ot ca lasouaxashet, nache namayepi da ỹe'eguelaxa da 'am ỹo'oxoren, qaq que'eca natamnaxac, qataq nachoxonnaxac da huaña naqa'en ana'ana atamnaxaqui, ₃₄nache 'am maye qoneto'ot na piguem 'aua'axaỹa qome namayepi, nache 'auapalaxat ca lasouaxashet, qaq da huo'otaq qaỹauec nache 'añe'eguelaxata qome ne'ena 'alhua maye 'aỹa'anem co'ollaxa so hua'au lta'alpi. ₃₅Qaq da huo'otaq ỹataqta qaica ca auot, souaxat da 'am hueto'ot ca lasouaxashet ne'ena nhuo' le'ecpi, nache da huaña naqa'en ne'ena ca natamnaxac, qataq 'am ỹo'oxoren, qataq ntogottague' ca lasouaxashetpi souaxat da nhuaxanaguec, ₃₆nache 'am, maye qoneto'ot na piguem, 'aua'axaỹa qome namayepi, qataq 'auapalaxat ca lasouaxashet na 'aramaxashecpi, qataq nam 'aralamaxat nhuo' Israel le'ecpi, nache 'auapaxaguenec qome da quegue da no'on ñecỹaxac. Qataq 'anamaq qome ca auot da yaqto' talec 'anqa'en na 'alhua, maye 'aỹa'anem co'ollaxa ne'ena 'aralamaxat nhuo' le'ecpi da yaqto' lalamaxat 'anqa'en.

₃₇Qaq da huo'o ca nqouaxa ne'ena 'alhua, napaxaco, lqaxaỹaxa, huo'otaq ỹauta na nañiguishecpi ana shiiquioxoipi, pelgaxanaqpi, huo'otaq da coleesop ca mpa'aguenaxauapi na na'alhua namayepi, huo'otaq da nvita ca camachaqca nam lcheeguesat, huo'otaq na nalolaxapi, ₃₈qaq no'on qome da 'aua'axaỹa ca natamnaxac, huo'otaq nachoxonnaxac, ca camachaqca shiỹaxaua, huo'otaq 'enauac nam 'aralamaxat nhuo' Israel le'ecpi, da ỹachaxaatra'ague naua lhua'q cam pa'aỹa'ague ana'ana atamnaxaqui, ₃₉qaq 'am ye qoneto'ot na piguem, 'aua'axaỹa qome camaye, qataq 'auapalaxat ca lasouaxashet, qaq 'am maicheye ca 'aỹa'anem ñi 'oonolec, cha'aye 'am maye 'auauatton da lataxac, qataq nache 'amta da 'auaỹaten da lquiyaqteỹaxac na shiỹaxauapi, ₄₀yaqto' namayepi ỹataqta huo'o naq 'enec naqa'en 'am, 'enauaque naua na'axa'te da netalec ana 'alhua maye 'aỹa'anem co'ollaxa som hua'au qarta'alpi. ₄₁Qaq nache qoneteguem nataqa'en ca chegaqauec, maye saishet da chegoxoguet na 'aralamaxat Israel le'ecpi, maye chegoqta'a ca qaỹoqta 'alhua, souaxat da hua'aqtega da 'are'enaxat, ₄₂cha'aye qaỹa'aqtega qome da la'amaqchec da 'are'enaxat, qataq da lta'araic 'ara'añaxac. Nache que'eca chegaqauec da naua'a ana'ana atamnaxaqui da natamen, ₄₃qaq 'am maye qoneto'ot na piguem, nache 'aỹa'anem qome ca iỹaxaataique que'eca chegaqauec. Yaqto' 'enauac na shiỹaxauapi ana 'alhua, da 'am ỹauatton qataq huo'o naq 'enec naqa'en 'am, da 'eeta'am na 'aralamaxat nhuo' Israel le'ecpi, qataq ỹaỹaten da nache huaña ana'ana atamnaxaqui maye ño'oxoosheguem da qaiỹaxana da 'are'enaxat. ₄₄Qaq ne'ena 'aralamaxat nhuo' le'ecpi da taỹa da delogui' ca mpa'aguenaxauapi, qataq maicheye cam 'auamaxague namayepi, qalaxaye da 'am natamnot da datata'ague cam pa'aỹa'ague na huaqta'a't nỹecpi maye 'arca'aguishec, qataq ana atamnaxaqui maye ño'oxoosheguem, ₄₅nache 'am, maye qoneto'ot na piguem, 'aua'axaỹa qome ca nachoxonnaxac, nache 'autauan namayepi.

₄₆Qaq da huo'o ca 'am hueto'ot lasouaxashet namayepi, cha'aye qaica ca saq huo'o ca lasouaxashet, qaq saiuena'a da 'aualemataỹa namayepi, nache 'aỹa'aneguet da loxonec 'anqa'en ca mpa'aguenaxauapi namayepi, nache ỹauega ca lỹa 'alhua qaỹoqta huo'otaq sa qaỹapeque, ₄₇qaq da hueta'a que'eca 'alhua maye qaỹauega souaxat da noxonecpi, nache da nauattoola't da huo'o ca lasouaxashet, nache 'am nqouagaxaunot, 'eeta': Qomi' huo'o da qarasouaxashet, qataq so'otaq na qauempi, qataq na saỹaỹamaxañipi. ₄₈Nache da ỹataqta 'am imato'ot da lquiyaqteỹaxac, qataq da nachaalataxac da 'am ỹe'eguelaxa, da hueta'a que'eca na'alhua ca mpa'aguenaxauapi maye ỹauec co'ollaxa, nache da 'am nqouagaxaunot, datategue na huaña ne'ena 'alhua maye 'aỹa'anem co'ollaxa so lta'alpi, qataq nam huaqta'a't nỹecpi maye 'arca'aguishec, qataq ana atamnaxaqui maye ño'oxoosheguem da yaqto' 'aralamaqte, ₄₉qaq 'am maye qoneto'ot na piguem, 'aua'axaỹa qome ca nqouagaxaunaxac, qataq ca nachoxonnaxac namayepi, nache 'auo'otec ca ỹaỹamaqchiguiñi. ₅₀Qataq 'auapalaxat qome na 'am hueto'ot lasouaxashetpi ne'ena 'aralamaxat nhuo' le'ecpi, souaxat da 'am dataỹa'aguet. Qataq que'eca mpa'aguenaxauapi maye loxonec namayepi, 'aỹa'anem da ichoxoren qome namayepi. ₅₁Cha'aye ne'ena nhuo' le'ecpi, maiche 'aralamaxat, qataq namayepi 'anqateeguesop co'ollaxa ye Egipto, maye 'eeta'am aca nqatelaxaqui na lcat.

₅₂Qaq ña 'aua'axaỹa qome da nqouagaxaunaxac ne'ena 'aramaxashec, qataq da nachoxonnaxac na 'aralamaxat nhuo' Israel le'ecpi. ¡Ña qomi' 'aua'axaỹalo, qom ivita da 'am seỹaxanaqot! ₅₃Cha'aye 'Am Nataxala', 'auỹotauga co'ollaxa namayepi da yaqto' 'aralamaxatpi, co'ollaq ỹalecta'aguet na ỹotta'a't shiỹaxauapi ana 'alhua, cha'aye nachera da 'ara'aqtac co'ollaq qonapega som 'aramaxashec Moisés, co'ollaq 'anqateeguesop ye Egipto so qarta'alpi.»

₅₄Qaq so Salomón co'ollaq ime da natamnaxac, qataq da nachoxoreetacot Ñim Nataxala', huaña aso nca'atoxonaxalate ỹa'attrañi naua l-llecte, qataq ỹachaxaato'oto naua lhua'q na piguem, ₅₅nache nachaañi, nache nlamaxaren da talec naqa'en da nqouagaxa so lapoota'a't Israel le'ecpi, 'eeta': ₅₆«¡Ỹataqta qaỹo'oxoren qome Ñim Nataxala', maye ỹami' da l-lagaxayec na lalamaxat nhuo' Israel le'ecpi, cha'aye ỹataqta ipacchigui da ỹo'ot 'enauac nam ỹachaxanapecpi co'ollaxa! Qataq qaica ca saipaguelec nam ỹan la'aqtacpi maye ỹanem co'ollaxa so lamaxashec Moisés da ỹa'axat. ₅₇Qaq nagui, Ñim Nataxala' maye Qanatamnaxala', ñaq qomi' hueta'agueta, 'eeta'am co'ollaq hueta'aguet so hua'au qarta'alpi, qataq saishet qome da qomi' ca'aisalo qataq da qomi' ỹala't, ₅₈nacherato' da ỹataqta sataxanaqot Ñimaye da qarquiyaqteỹaxac, yaqto' so'otaq 'enauac nam 'eetapeguecpi, qataq da sepagaqchiguilo naua lamaxasoxonaxaco, lqataxaco, qataq na lapaxañi lataxacpi maye ỹamaxalec da ỹo'ot co'ollaxa so hua'au qarta'alpi. ₅₉Qaq ne'ena seỹaxanaiquepi da ñeqouagaxaueetacot Ñim Nataxala' maye Qanatamnaxala', nache 'eetai' qome da hueto'ot Ñimaye, ye na'a'q qataq ye pe, yaqto' ỹo'otec ca ỹaỹamaqchiguiñi ne'ena lamaxashec, qataq na lalamaxat nhuo' Israel le'ecpi, da ivita da huo'o ca iuen namayepi, ₆₀yaqto' 'enauac na ỹotta'a't shiỹaxauapi ana 'alhua, ỹauattoota da Ñim Nataxala', nacheñi Ñim Lo'onatac 'Enauacna, qataq qaica ca lỹa. ₆₁Qaq ỹoqo'oye qami', ỹataqta qaumachiỹo'ot qome da qarquiyaqteỹaxaqui Ñim Nataxala' maye Qanatamnaxala', qataq qaupaquiichigui na lqataxacpi, qataq qaualaqaiguet na lamaxasoxonaxacpi, 'eeta'am nagui.»

₆₂Qaq co'ollaq ime de'era, nache so nta'a qataq 'enauac so Israel le'ecpi ỹanot Ñim Nataxala', aso lachetaqtaxanaqte. ₆₃Nache so Salomón ỹanot Ñim Nataxala' so veintidós mil huaca lhuaraicpi, qataq so ciento veinte mil qaguetapi, da nachetaqtaxanaqte qanhuaachigui.

Qaq 'era da 'eetec co'ollaxa so nta'a, qataq 'enauac so Israel le'ecpi da ỹanot Ñim Nataxala', aso atamnaxaqui maye lalamaqte Ñimaye. ₆₄Qaq nache huetoigui se'eso na'a'q da so nta'a, ỹaneuo so laiñiguishec so qasoxoc maye datatauga aso atamnaxaqui maye lalamaqte Ñim Nataxala', nache huaña naqa'en somaye da ỹaneuo aso nachetaqtaxanaqtepi qaỹavigaxatta, qataq aso ala na nañiguishec, qataq na lcheta ana nachetaqtaxanaqtepi maye qanhuaachigui. Cha'aye aso nca'atoxonaxalate bronce, maye netaña ye lanataqa' Ñim Nataxala', asomaye qapio'ole, nache sa nalolec 'enauac se'eso nachetaqtaxanaxatpi qaỹavigaxatta, qataq aso ala na nañiguishec, qataq aso qanhuaachigui.

₆₅Qaq se'eso na'a'q, so Salomón qataq 'enauac so Israel le'ecpi, qataq so qalota shiỹaxauapi maye chegaqa'alo naua lỹa't 'aleu', chegoqchiguiña ye ñegueuo ye Jamat ivitta'a som la'auaxac maye huaña ye Egipto, nache 'enauac somayepi taỹa se'eso naponaxac maye huaiguilo soua siete na'axa'te, ime nache qaltaq qanayecoto soua lỹa't siete na'axa'te, qaq da ima'a't nache ivi' catorce na'axa'te se'eso naponaxac. ₆₆Qaq co'ollaq ivilde'c soua na'axa'te maye huaiguilo se'eso naponaxac, nache so lỹa na'a'q, so nta'a ncoyeguene' co'ollaxa 'enauac so shiỹaxauapi, nache somayepi ỹasaxalec so no'on la'aqtac so nta'a. Ime, nache taỹalo naua lma'ate, machiguiñi da lquiyaqteỹaxac, qataq ỹataqta huo'o da ntonaxac, souaxat Ñim Nataxala' ỹo'otec da ỹaỹamaqchiguiñi so lamaxashec David, qataq na lalamaxat nhuo' Israel le'ecpi.