So Ezequías nta'a ye Judá
1Qaq co'ollaq mashe ivi' soua tres vi'iye da lo'onataxanaxac so Oseas, som llalec so Elá, som nta'a ye Israel, nache so Ezequías, som llalec so Ajaz, maye nta'a ye Judá, ỹacoolec da lo'onataxanaxac. 2Qaq somaye mashe ivi' veinticinco vi'iye da nachaalataxac co'ollaq ỹacoolec da lo'onataxanaxac, huaña ye Jerusalén, qaq ivi' soua veintinueve vi'iye da lo'onataxanaxac. Qaq aso late'e somaye le'enaxat Abí, asom llale so Zacarías. 3Qaq nam ỹo'otpi co'ollaxa so Ezequías ỹataqta ỹaỹamaxareeta Ñim Nataxala', cha'aye 'enauac nam ỹo'otpi, nache 'eeta'am nam ỹo'otpi co'ollaxa so lta'a David. 4Qataq somaye nlaxaañi co'ollaxa som qaỹoqotcheguema atamnaqa'pi, qataq ilaxachigui so coma'pi maye qanatameetacotpi, qataq so lqui'ipi aso Aserá, qataq ỹacagaxachigui so 'araxanaq bronce maye lo'onatac co'ollaxa so Moisés, cha'aye so Israel le'ecpi nache queto'ot co'ollaxa da ỹavigaxattac na lchenaxanaxat da ỹanot somaye, qataq somaye ỹanagui da le'enaxat Nejustán. 5Qaq so Ezequías ỹataqta ỹa'amaqten Ñim Nataxala', maye Natamnaxala' so Israel le'ecpi. Qaq ỹataqta qaica ca lỹa 'ena'am somaye som hua'au qataq som dalaxaic nta'alpi ye Judá. 6Qaq somaye ỹataqta ỹalaxaguet Ñim Nataxala', qataq saishet da ca'ai Ñimaye, nacherata da ỹataqta ipacchiguilo naua lamaxasoxonaxaco Ñim Nataxala', maye ỹanema co'ollaxa so Moisés. 7Nache Ñim Nataxala' ỹataqta hueta'aguet somaye, ỹoqo'oye 'enauac nam ỹo'otpi somaye ỹataqta ỹaỹamaqchiguiñi.
Qaq so Ezequías, dataỹa'aguet co'ollaxa so nta'a ye Asiria, nache saishet da ỹalaxaguet somaye. 8Qataq nataqa'en loxonec co'ollaxa so filisteopi, nache ivitta'a ye Gaza, qataq som loga'tpi yemaye, nache chegoqchiguiña aso nalloxolatepi, nache ivitta'a so huaqta'a't nỹecpi maye ỹataqta qanpaxatteua'a.
Da 'eetec co'ollaq noxonec ye Samaria
9Qaq co'ollaq mashe ivi' soua cuatro vi'iye da nta'a so Ezequías, qataq mashe ivi' soua siete vi'iye da lo'onataxanaxac so Oseas, som llalec so Elá, maye nta'a ye Israel, nache so Salmanasar maye nta'a ye Asiria, taỹa co'ollaxa so huaqta'a't nỹecpi ye Samaria, nache coleesop da iloquiaxan somaye, 10qaq co'ollaq mashe inoxoorec soua tres vi'iye, nache ỹañoxot da loxonec somaye. Qaq nache huetoiguilo soua seis vi'iye da nta'a so Ezequías, qataq soua nueve vi'iye da lo'onataxanaxac so Oseas da nta'a ye Israel, co'ollaq noxonec ye Samaria. 11Nache so nta'a ye Asiria, ỹauega co'ollaxa so Israel le'ecpi ye Asiria, nache ỹanalec ye 'alhua le'enaxat Jalaj, qataq ye Jabor, qataq ye tala Gozán, qataq yem huaqta'a't nỹecpi maye lalamaxat so meedopi. 12Qaq de'era, huaigui co'ollaxa somayepi souaxat da saishet da ỹalaxaguet Ñim Nataxala' maye Natamnaxala', nacherata da dashelec da naỹamaxataxac Ñimaye, qataq saishet da ỹalaxaguet 'enauac nam namaxasoxonaxacpi maye ỹanem co'ollaxa so Moisés, maye lamaxashec Ñim Nataxala'.
So Senaquerib inoxotaua'a ye Judá
13Qaq co'ollaq mashe ivi' soua catorce vi'iye da nta'a so Ezequías, nache so Senaquerib, som nta'a ye Asiria, taỹa da iloquiaxan 'enauac som huaqta'a't nỹecpi maye ỹataqta qanpaxatteua'a maye ỹotta'a't naua nañalo ye Judá, nache loxonec co'ollaxa. 14Huaña nache so Ezequías maye nta'a ye Judá, ỹamaxa da la'aqtac so nta'a ye Asiria, maye hueta'a co'ollaxa ye Laquis, nache 'eeta':
«Aỹem huo'o da ñepe'enaxac, qalaxaye qoca'ai qome na ña'alhua, qaq aỹem so'ot qome cam aỹem 'auamaxalec.»
Qaq ỹoqo'oye so nta'a ye Asiria, ỹamaxalec so Ezequías maye nta'a ye Judá, da desheetenaxana aso nueve mil novecientos kilos so plata, qataq novecientos noventa kilos so oro. 15Ỹoqo'oye so Ezequías, ỹanec 'enauac so plata maye huetaigui co'ollaxa aso atamnaxaqui maye lalamaqte Ñim Nataxala', qataq so huetaigui so nma' lta'araic. 16Qaq nache huaiguilo se'esoua na'axa'te da so Ezequías, nqat co'ollaxa so oro maye lapaqtaua'a so lasom aso atamnaxaqui maye lalamaqte Ñim Nataxala' som maiche lapaxañi co'ollaxa somaye, nache ỹanem so nta'a ye Asiria. 17Ime, nache so nta'a ye Asiria, ỹamaxa so nta'a Ezequías, so 'amaqtaqaic nataxala', qataq som lpe'et somaye, qataq so lỹa lataxala' so alleppi, nache somaye lỹatec so qalota nalleppi, chegoqchiguiña ye Laquis, da taỹa ye Jerusalén da iloquiaxan. Qaq co'ollaq ivita ye Jerusalén, nache hua'a ye loigue so llec na 'etaxat maye chegaqasheguema aso laỹe' na 'etaxat, maye huaña so nqa'aic maye taỹauga so no'onaxa som Nỹoxonaq. 18Huaña co'ollaxa nache qaiỹaxaneua'a so nta'a Ezequías, qalaxaye somaye ỹamaq so Eliaquín, som llalec so Hilcías, maye ilotague' naxa so nma' lta'araic, qataq so Sebna som ỹettapiguiñi naxa 'enauac nam ỹo'otpi so nta'a, qataq so Yoaj, som llalec so Asaf, maye leraxanaxanec so nta'a. Nache soomaye ca'ategueta co'ollaxa somayepi. 19Huaña, nache so 'amaqtaqaic nataxala' maye Asiria le'ec, 'eeta':
Qaua'aqtaxañim qome ca Ezequías, da la'aqtac ñim ỹataqta 'amaqtaqaic nta'a ye Asiria, 'eeta': ¿Negue't ca 'anteetacot? 20¿Peta'a 'aupi'itaxaatega da naua no'o'n na'aqtaqa, 'eeta'ama da lataxac da na'añaxac da qaỹo'ot da alaataxac? ¿Negue't cam 'anteetacot da 'anshetaique da aỹem 'auataỹa'aguet? 21Nagui, sela'a da 'anteetacot ye Egipto, yem 'eeta'am aca nashelte coqta maye poxoỹaxai, maye da qaỹasheltalec nache ishet da ỹa'ayigui na nhuaq, qataq ỹapacaviigui na lhuaq cam ỹasheltalec. Qaq de'era, nache 'eetec ñim faraón, qataq 'enauac nam pe'etegapi ñimaye. 22Qaq da qoñiỹapec: Qomi' sepi'iỹaqtega Ñim Nataxala' maye Qanatamnaxala', qaq ¿peta'a saisheto' da nacheñi ñi Ezequías da nlaxaañi so atamnaqa'pi qataq aso nca'atoxonaxalatepi maye lalamaqte que'eca Atamnaxala', qataq ỹamaxalec na Judá le'ecpi, qataq na Jerusalén le'ecpi, da nachaqañeta añi nca'atoxonaxalate maye naña ye Jerusalén, da huaña naqa'en da yo'oxonnataxan? 23Qaq ỹoqo'oye 'onaxaictaxa da 'anaỹamaxate' ñim ña'aco' maye nta'a ye Asiria: Qaq aỹem, 'am sanem qome ca dos mil caipi, da 'auanata cam shiỹaxauapi maye nelec qome. 24Qalaxaye 'am, ye sa 'auañoxot da datauec 'anqa'en ca ỹataqta qaica ca la'amaqchec nataxala'pi asiiriopi, qalaq ¿'anaquitto'ot ye Egipto da 'am ỹanem ca nalleppi qataq caipi? 25Qaq ¿peta'a 'aupi'itaxaatega da saishet da sepacapegue' Ñim Nataxala', da ñanaỹa ne'ena 'alhua da ñelaxaañi? ¡Qaq cha'aye nacheñi Ñim Nataxala', da aỹem ỹamaxalec da qami' seloquiaxa'n qataq qami' selaxachiguilo! 26Nache so Eliaquín, Sebna, qataq so Yoaj ỹasategueta co'ollaxa so 'amaqtaqai nataxala' maye Asiria le'ec, 'eeta':
Ña qomi' 'anqouagueeque da 'auauota'a na arameo la'aqtac da qomi' 'autaxaỹapegueto, cha'aye saỹatenaqtegueta naamaye. Qaq saishet da 'auauota'a na hebreo la'aqtac da 'autaqa, cha'aye 'enauac ne'ena shiỹaxauapi maye netasheguema na npaqtaxanaxat hua'aqtac. 27Qalaxaye so 'amaqtaqaic nataxala' maye Asiria le'ec, 'enapeco':
¿Peta'a qaupi'itaxañiitega da nache qamiita, qataq cam qana'aco'oi da aỹem namaxalo ñim nta'a ye Asiria, da qami' sa'aqtaxanema de'era, ye nataqa'en ne'ena shiỹaxauapi maye netasheguema na npaqtaxanaxat, da namayepi qataq qami' maiche qolliquiitac qome na qara'atequi qataq maiche qanỹomiitapigui qome na qarchaxachi? 28Huaña nache so 'amaqtaqaic nataxala' nachaañi, nache ỹataqta nlamaxaren, ỹauota'a na hebreo, 'eeta':
Ñaq qana'axaỹaxañiỹa da la'aqtac ñi 'amaqtaqaic nta'a ye Asiria, 'eeta': 29«Saishet qome da qami' ỹatenache't ñi Ezequías, cha'aye ñimaye saishet da qami' nca'alaxateeguesopa da ihuaqỹaxac.» 30Qaq cam Ezequías da ỹauotaique da qaupi'iỹa'ai Ñim Nataxala', da 'eeta': «Ñim Nataxala', ỹataqta 'eesa qome da qomi' nca'alaxatrec, qataq ne'ena huaqta'a't nỹecpi maye qaralamaxat, saishet qome da ỹashen da loxonec ca nta'a ye Asiria.» 31Qalaxaye saishet qome da qaualaqaiguet ca Ezequías, cha'aye ñi nta'a ye Asiria, qami' namaxalo da la'aqtac, 'eeta': «Aỹem qanaỹamaxachi' qome, qataq qanañañi, yaqto' ñi 'oonolec da qoñeeta ishet qome da chectac aca ala aca maiche lañiguishe uva, higo, qataq da nỹomtapigui ca 'etaxat maye le'ec aca maiche laquip laỹe', 32nache ivitta'a qom qami' ñe'eguena'alo da qami' sauegalo ye 'alhua, maye 'eeta'am ne'ena qana'alhuai, yem 'alhua maye huaña na trigo, qataq ana uva, nache ishet da qaỹo'ot ana nauole qataq na lataxa, yem 'alhua maye huaña na aceite, qataq na te'esaq lli'i. Huaña nache ishet da qanca'alleeuec qome, nache saishet da qaullivi. Qaq ỹoqo'oye saishet da qaualaqaiguet ca Ezequías, cha'aye choche qami' ỹatenachetta'ape da 'eetega qami' nca'alaxatrec Ñim Nataxala'. 33Qaq nam natamnaxala'pi nam ỹotta'a't shiỹaxauapi ¿peta'a huo'o co'ollaxa ca nca'alaxateeguesop da la'añaxac ñi nta'a ye Asiria? 34Qaq ¿hueta'ague nagui cam atamnaxala'pi ye Jamat, qataq ye Arpad? Qataq ¿hueta'ague cam atamnaxala' ye Sefarvayin, Hena, qataq ye Ivá? ¿Qaq peta'a isheto' co'ollaxa da nca'alaxateeguesop ye Samaria da la'añaxac ye Asiria? 35Qaq ¿negue'to' que'eca natamnaxala' ne'ena ỹotta'a't shiỹaxauapi, maye ishet da nca'alaxateeguesop nam na'alhuapi da la'añaxac ñi nta'a ye Asiria? ¿Qaq ca 'eeteco' da qaupi'itaxañeetega da Ñim Nataxala', ishet da nca'alaxatec ye Jerusalén?»
36Qalaxaye se'eso nhuo' le'ecpi, ỹataqta ỹe'emaqtom, saishet da ỹasat, cha'aye so nta'a mashe sogote co'ollaxa da ỹamaxalec somayepi da saishet da ỹasat. 37Huaña nache so Eliaquín, maye ilotague' naxa so nma' lta'araic, qataq so Sebna, som neraxanaxanec maye ỹettapiguiñi 'enauac nam ỹo'otpi so nta'a, qataq so Yoaj, maye leraxanaxanec so nta'a, soomaye ỹataqta daquigoi' co'ollaxa, nache ncolaxata'aisalo soua alogo, nache nqo'ooreua'a so Ezequías da da'aqtaxaarem nam la'aqtacpi so 'amaqtaqai nataxala' maye Asiria le'ec.
