So José ỹa'axat da naigui so lchoxonaxac so faraón
1Qaq co'ollaq mashe inoxoorec soua dos vi'iye, nache huo'o so na'a'q da so faraón dechoxootega da nachattañi, hueto'ot na loigue so tala le'enaxat Nilo, 2nache se'eso tala chegoqchiguinguilo soua siete huaca maye ỹataqta 'onaxail qataq chaxarail, nache checta'ape so 'auaqpi maye huetaigui so na'aatesat. 3Qaq nca'attraueeguelo soomaye soua lỹa't siete huaca maye ỹataqta qauema qataq ỹataqta ỹapo'ote', chegoqchiguinguilo se'eso tala, nache huera'a so loigue sa qaỹapigui naqa'en soua lỹa't. 4Qaq ime, nache se'esoua huaca maye qauema qataq ỹapo'ote', che'c soua huaca maye 'onaxail qataq chaxarail.
Huaña nache so faraón nlouec. 5Qalaxaye qaltaq ỹe'eguelaxañi co'ollaxa da do'oche, nache qaltaq huo'o so lỹa lchoxonaxac, somaye ilota'alo co'ollaxa soua siete ala na trigo maye ñaxattaua'alo so 'oonolec lpi'inec maye ỹataqta 'onaxaiqa, qataq nlaqchiguilo na ala. 6Ime, qaltaq ñaxatrec soua lỹa't siete ala na trigo maye daqaqte', qataq ỹavigaxatte' so la'at quenaquiaxaic. 7Nache se'esoua ala na trigo maye daqaqte', che'c soua lỹa't siete ala na trigo maye ỹataqta 'onaxaiqa.
Huaña, nache nlouec so faraón, nache nanoma da choche lchoxonaxac somaye. 8Qalaxaye so nte'etom so lỹa na'a'q nache so faraón ỹataqta lta'araic da lhuogoxo, nache damaxasoxoneuga da qanauegueuo 'enauac som ilaviigui na lỹa, qataq so ỹaanaxanaxaicpi maye lma' ye Egipto. Qaq huaña nache so faraón da'aqtaxanem somayepi soua lchoxonaxaco, qalaxaye somayepi qaica ca ishet da ỹa'axat ca naigui. 9Qaq huaña nache so lataxala' so ỹomaxaqui lo'opi, 'enapego' so faraón, 'eeta':
«Nagui, tachigui iuel da huo'o da so'ot sa ỹaỹamaxañi. 10Cha'aye 'am faraón, co'ollaq 'aualemataỹa so lataxala' so nauole lo'opi qataq aỹem maye aỹem 'aramaxashec, nache qomi' 'auamaxaiguilo añi ncoñetaxanaxaqui maye naña ye lma' som lataxala' nam 'am nauaatalecpi. 11Qaq huo'o so pe, nache so lataxala' na nauole lo'opi huo'o so lchoxonaxac qataq aỹem huo'o so ichoxonaxac, qaq ñi 'oonolec soua qarchoxonaxaco huo'o da naigui. 12Qaq co'ollaq sonaqtaigui añi ncoñetaxanaxaqui, nache qomi' ỹalectaiguilo so nsoqolec hebreo, somaye l-latac som lataxala' na 'am nauaatalecpi naxa. Nache qomi' sa'aqtaxanaxam somaye soua qarchoxonaxaco, nache somaye qomi' ỹa'axatema so naigui. 13¡Qaq ipacchigui 'enauac nam qomi' ỹa'axatema somaye! Nache aỹem qaltaq she'eguelaxaua'a da ỹo'onataxanaxac, qaq so iỹa qalaq qaicoñerasheguem.»
14Qaq huaña nache so faraón damaxasoxoneuga so José, nache saqaỹaỹaloxon da qanqateeguesop aso ncoñetaxanaxaqui. Nache so José npetec na laue, qataq naralaxa't soua alogo, nache jec da nachaateua'a so faraón. 15Nache so faraón da'aqtaxanem somaye, 'eeta':
«Aỹem huo'o so ichoxonaxac, qalaxaye qaica ca ishet da ỹa'axategue ca naigui. Qalaxaye aỹem, 'am ỹa'axaỹaxac da qoỹeetega da choche 'aua'axaỹa da qaỹa'axat ca nchoxonaxac, nache ishet da 'aua'axategue ca naigui.»
16Nache so José 'enapeco':
«Damaye saishet da nachaỹem chegoqchigui. Qalaxaye 'am nta'a, Ñim Lo'onatac 'Enauacna, 'am ỹanem qome ca lasataxac maye ỹo'ot ca 'araỹamaxa.»
17Nache so faraón da'aqtaxanem so José, 'eeta':
«So ichoxonaxac lloxoche ñachattañi sooto'ot na loigue so tala Nilo. 18Qaq se'eso tala chegoqchiguinguilo soua siete huaca chaxarail qataq ỹataqta 'onaxail, nache chectrac so 'auaqpi maye huetaigui so na'aatesat. 19Qaq nca'attraueeguelo soomaye soua lỹa't siete huaca maye ỹataqta qauema qataq ỹapo'ote'. ¡Qaq ỹataqta sa ỹauanapega da sauaachiguilo caua huaca da ỹataqta qauema, 'enauac ne'ena 'alhua Egipto! 20Qaq se'esoua huaca maye ỹataqta qauema, che'c soua hua'auchiyiñi siete huaca maye chaxarail. 21Qalaxaye co'ollaq mashe ime da che'c soomaye, qaq saishet da huo'o ca nomalo da nquic da lataxa'c, cha'aye ñaq 'eetalec da ỹapo'ote' soomaye, 'eeta'am so hua'autec lataxa'c.
Nache aỹem ñelouec, 22qalaxaye qaltaq huo'o so lỹa ichoxonaxac, sechoxootegalo soua siete ala na trigo maye ỹataqta nlaqchiguilo ana ala qataq 'onaxaiqa ñaxattragui so 'oonolec lpi'inec. 23Qataq huo'oi soua lỹa't siete ala na trigo maye ỹataqta daqaqte' qataq ỹavigaxa't so la'at quenaquiaxaic. 24Qaq se'esoua ala na trigo maye daqaqte' qalaq che'c soua siete ala na trigo maye 'onaxaiqa. Qaq aỹem mashe sa'aqtaxaateguem de'era nam ilaviigui ca lỹa, qalaxaye namayepi qaica ca ishet da aỹem da'aqtaxanem ca naigui se'eso ichoxonaxac.»
25Nache so José ỹasateguet so faraón, 'eeta':
«'Am nta'a, soua dos 'archoxonaxaco, soomaye 'eeta'a't da naigui. Ñim Lo'onatac 'Enauacna, 'am ỹaỹaanaxanaxanec da huotaique da ỹo'ot Ñimaye. 26Soua siete huaca maye ỹataqta 'onaxail, soomaye naiguilo caua siete vi'iye, qaq nache 'eeta'ama soua siete ala na trigo maye ỹataqta 'onaxaiqa, soomaye naiguilo caua siete vi'iye. Qaq se'esoua nchoxonaxaco 'oonolec da naigui. 27Qaq soua siete huaca maye nca'attrauo, som ỹataqta qauema qataq ỹapo'ote', soomaye nataqa'en naiguilo caua siete vi'iye. Qaq nache 'ena'ama soua siete ala na trigo maye daqaqte' qataq ỹavigaxatte' so la'at quenaquiaxaic, soomaye nataqa'en naiguilo caua siete vi'iye da ỹataqta lta'araic ca nqouaxa. 28Qaq 'era da ỹa'aqtaxanaxac 'am nta'a: Ñim Lo'onatac 'Enauacna, 'am ỹachaxana dam ỹauotaique ỹo'ot Ñimaye. 29Qaq ana'c qome caua siete vi'iye maye ỹataqta qaica ca qaiueetac 'enauac na 'alhua Egipto. 30Qaq qom ime, qaltaq ana'c caua siete vi'iye maye huaiguilo ca lta'araic nqouaxa. Huaña qome nache qaica ca ntooneque caua vi'iye maye huaiguilo da qaica ca qaiueetac na 'alhua Egipto. Cha'aye que'eca lta'araic nhuenaxanaxa, ỹataqta na'aqchet qome ne'ena 'alhua. 31Qaq ỹataqta lta'araic qome que'eca nhuenaxanaxa, huaña qome nache qaica ca ntooneque caua vi'iye maye huaiguilo da qaica ca qaiueetac. 32Qaq 'am nta'a, dos co'ollaxa soua 'archoxonaxaco maye 'eeta'a't, cha'aye Ñim Lo'onatac 'Enauacna mashe lhuennataxac da ỹo'ot de'era, qaq damaye saqaỹaloq da ỹo'ot. 33Qaq ỹoqo'oye 'am nta'a, no'on da 'anmitaique qome ca ỹale maye ỹataqta ỹaanataxanaxaic qataq ỹaanaxanaxaic, da yaqto' pa'aỹa'aguet da ilo'ogue ne'ena 'alhua. 34Qataq 'auauo'o qome ca 'artauapi da ilo'ogue 'anqa'en 'enauaque naua 'aleu' da yaqto' laỹona't, ỹacootaua'a caua cinco nam ỹotta'a't ala na nañiguishec na 'alhua Egipto, ivitta'a da inoxoorec caua siete vi'iye maye huaiguilo da qaica ca qaiuen. 35Qaq laỹona't qome 'enauac na trigo que'ecaua no'o'n vi'iye maye natrauo, nache ỹachaña cam laponqa' da yaqto' ishet da 'aulo'ogue, qataq camayepi ỹaỹamaxat, ỹachaña nam huaqta'a't nỹecpi maye ỹotta'a't naua nañalo, da yaqto' aloq na shiỹaxauapi. 36Qaq yaqto' huo'o ca naỹamaqtac trigo ne'ena 'alhua, yaqto' na shiỹaxauapi saishet qome da huo'o ca ilem na lqouaxa, qom ivita da qanayeetaiguilo caua siete vi'iye maye huaiguilo ca lta'araic nqouaxa 'enauac ne'ena 'alhua Egipto.»
So José qoỹanem da ilo'ogue ye Egipto
37Qaq so faraón qataq 'enauac so ltauapi ỹataqta ỹaỹamaxareeta de'era 'enapec so José. 38Nache so faraón 'enapego' somayepi, 'eeta':
«¿Ishet peta'a da sanataxa ca lỹa ỹale cam 'eeta'am de'era, maye hueta'aguet som Saqcha'a La'añaxac Ñim Lo'onatac 'Enauacna?»
39Nache so faraón 'enapego' so José, 'eeta':
«Ỹataqta qaica ca ỹactec da ỹaanataxanaxaic qataq ỹaanaxanaxaic da 'eeta'am 'am, cha'aye Ñim Lo'onatac 'Enauacna 'am ỹaỹaanaxanaxanec 'enauac de'era. 40Qaq nagui aỹem, 'am sepataxalec da 'aulo'ogue na ima' lta'araic qaq 'enauac qome na ihuo' le'ecpi da ỹalaxalec cam 'aramaxasoxonaxac. Qaq chaqaỹemta qome da 'am ñapactelec, cha'aye nachaỹem nta'a. 41Qaq ña 'aulochigui nagui da 'am sanem da 'aulo'ogue 'enauac na 'alhua Egipto.»
Qaq co'ollaq 'enapec de'era, 42nache so faraón nqat aso nchiguishaqte maye la'anaxanaqte maye netagui ana llaxaata, nache ỹanagui ana llaxaata so José. Ime, nache damaxasoxoolec da qoỹanaxanaxanguilo soua anogo maye chegaqaiguilo na lino, qataq qanqolanaxanaxaaña so nqolac oro. 43Qaq ime, nache so faraón inotaxanaxaangui aso naigona maye ca'attaueegue naxa aso lalamaqte somaye, huaña nache damaxasoxoolec da qaỹa'alaqtalec da tata'ague somaye, qoỹeeta': «¡Ña qauauachiigue ca llec!»
Qaq 'era da 'eetec so José co'ollaq qoỹanem da ilo'ogue 'enauac ye 'alhua Egipto.
44Qaq huaña nache so faraón 'enapega so José, 'eeta':
«Na'aictoxo' da aỹem, nachaỹem faraón, qalaxaye qaica qome ca 'oonolec shiỹaxaua ne'ena 'alhua Egipto, da hua'aualec da ỹo'ot ca sa 'auamaxalec.»
45Nache so faraón ỹanagui so José da le'enaxat Safenat Paneaj, qataq ỹaronaxanaxaneguet aso Asenat, asom llale so Potifera, som ltaxaỹaxanaxanec na shiỹaxauapi maye lma' ye On. Qaq 'era da 'eetec so José da ilo'ogue co'ollaxa ye Egipto. 46Qaq so José mashe ivi' co'ollaxa soua treinta vi'iye da nachaalataxac, co'ollaq qaỹauegueua'a so faraón, som nta'a ye Egipto.
Qaq so José co'ollaq ca'ai yem hueta'a so faraón, nache jec da nqo'onalo naua 'aleu' 'enauac ye Egipto. 47Qaq se'eso 'alhua ỹataqta qalota da lañaxataxac se'esoua siete vi'iye maye huaiguilo da qaica ca qaiueetac. 48Nache so José laỹona't 'enauac nam trigo se'eso 'alhua, choche ivitta'a da inoxoorec soua siete vi'iye, qataq ỹachaña nam huaqta'a't nỹecpi maye ỹotta'a't naua nañalo, na lapoñiguishec trigo maye ỹachegoxotaña nam nanaxanaqa'pi maye nhuoreuapi. 49Qaq so lapoñiguishec trigo so José, qalaq 'eeta'am na lsoche na 'alhua maye hueto'ot na loigue aso auaxai. Qaq cha'aye ỹataqta qalota nache ỹaxaañi da naloqteetac, cha'aye mashe qaica ca ishet da naloqten.
50Qaq co'ollaq saxanaxa da nvildeuo soua vi'iye maye huaiguilo da nhuenaxanaxa, nache so José mashe dos soua llalqa aso lhua Asenat. 51Qaq so la'auaxanec llalec ỹanagui da le'enaxat Manasés, cha'aye 'enapeco': «Ñim Lo'onatac 'Enauacna ỹo'ot da secoua'ai 'enauac so ñeque'eenaxac, qataq 'enauac ca ihuo' le'ecpi.»
52Qaq so dalaxaic llalec qalaq ỹanagui da le'enaxat Efraín, cha'aye 'enapeco': «Ñim Lo'onatac 'Enauacna aỹem ỹanem da huo'oi naua ỹalqa, huaña ne'ena 'alhua maye huaña da ñeque'eenaxac.»
53Qaq co'ollaq inoxoorec soua siete vi'iye maye huaiguilo da qaica ca qaiueetac yem 'alhua Egipto, 54nache qaltaq nvildeuo soua siete vi'iye maye huaiguilo da nhuenaxanaxa, qaq ipacchigui da 'enapec co'ollaxa so José. Nache huo'o co'ollaxa so nqouaxa 'enauac na 'alhuapi, qaq chaqyeta ye Egipto da huo'o na nallec. 55Qaq na lma' ye Egipto co'ollaq mashe huo'o na lqouaxa, nache nqo'oneua'a so faraón da iỹaxanot da ỹanem ca trigo, nache so faraón 'enapego' 'enauac som Egipto le'ecpi, 'eeta':
«Qanqo'oñiỹa qome ca José, qaq cam la'aqtac camaye, nacheca qauo'oche.»
56Qaq yi'iye 'alhua co'ollaq mashe ỹaguec na nqouaxa, nache so José ỹauatoigui 'enauac so laỹe'pi na trigo da yaqto' imenot so Egipto le'ecpi, cha'aye se'eso nqouaxa nquictauec. 57Qaq 'enauac som hueta'a nam laỹepi 'alhuapi naỹa co'ollaxa ye Egipto da desheenaxana na trigo maye lmenec so José, cha'aye qaica ca lỹa 'alhua da huaña na nallec.