So Salomón ca'ai Ñim Lo'onatac 'Enauacna
1Qaq so nta'a Salomón, saishet da nachasota aso llale so faraón da lhua co'ollaxa, cha'aye huaroneguet nataqa'en aso qalota chegaqauec 'alpi, maye lma' ye Moab, Amón, Sidón qataq aso hitiitapi, 2maye Ñim Nataxala', saỹasheneguet co'ollaxa so llalaqpi so Israel le'ecpi, co'ollaq 'eeta': «Saishet qome da qauaroñiiguet anamayepi, qataq anamayepi sa qanashiñiiguet qome da qami' huaronegueta, cha'aye dasheuec qome naqa'en da qarquiyaqteỹaxaqui, nache qanatamñiitacot naqa'en na natamnaxala'pi.» Qalaxaye ñaqaiyeta so Salomón, nqopita'aguet co'ollaxa asomayepi, nache huaroneguet. 3Nache ivi' setecientos aso lhuapi maye llalepi so nta'alpi, qataq trescientos aso ỹaqauga lhuapi asom ỹashaxanec da lquiyaqteỹaxac somaye. 4Qaq co'ollaq mashe ỹa'axaiquiolec so Salomón, nache aso lhuapi ỹashaxanec da lquiyaqteỹaxac, nache taỹa so ỹaqa'a atamnaxala'pi, nache da lquiyaqteỹaxac mashe saishet da 'eesa da ỹalaxaguet Ñim Nataxala', qaq saishet da 'eeta'am so lta'a David. 5Qaq nacherata da so Salomón natamnot co'ollaxa aso Astarté, maye natamnaxalate so sidooniopi, qataq so Milcón, som nqaigaxat lqolac so amoniitapi. 6Huaña, nache so Salomón ỹo'ot na ỹataqta saỹaỹamaxaren Ñim Nataxala', cha'aye somaye saishet da ỹataqta ỹalaxaguet Ñim Nataxala', qaq saishet da 'eeta'am so lta'a David. 7Qaq se'esoua vi'iye, nache huaiguilo da so Salomón, ỹanalec aso qasoxonaxa maye pa'aigue da nala' lliguisheguem ye Jerusalén, so atamnaqa' da yaqto' qanatamnot so Quemos, som nqaigaxat lqolac so Moab le'ecpi, qataq so Moloc, som nqaigaxat lqolac so Amón le'ecpi. 8Qataq nataqa'en somaye, ỹo'ot so natamnaqa'pi 'enauac aso lhuapi maye chegaqauecpi, da yaqto' ỹavigaxat na lchenaxanaxat maye ama da laitaỹaxac, qataq ana lachetaqtaxanaqtepi da ỹanot so natamnaxala'pi. 9Qaq huaña, nache Ñim Nataxala' ỹataqta dalemataỹa so Salomón, cha'aye da lquiyaqteỹaxac somaye mashe ca'ai Ñim Nataxala' maye Natamnaxala' na Israel le'ecpi, ñim dos da nachaxana co'ollaxa somaye, 10nache 'enapega da saishet da natamnot ca ỹaqa'a atamnaxala'pi. Qalaxaye somaye sa ỹalaxaguet da la'aqtac Ñim Nataxala'. 11Ỹoqo'oye Ñim Nataxala' 'enapega co'ollaxa so Salomón, 'eeta': «Qaq souaxat da qonetec de'era, qataq da saishet da 'aupaguelec da ñaỹamaxataxac, qataq na iqataxacpi maye 'am samaxalec, nache nagui seuotaxanec da 'aro'onataxanaxac da 'am nta'a, nache sanem ca 'oonolec na 'aramaxashecpi. 12Qalaxaye souaxat da ỹauotaxanaqtaic so 'arta'a David, nache Aỹem saishet da 'am so'otec de'era nagui da ña 'anca'altauec, qalaxaye ca 'aỹa'alec maye nacheca qome ca seuotaxanec de'era lo'onataxanaxac. 13Qalaxaye damaye saishet da imauec da sacona, nacherata da sanem da ilo'ogue ca 'oonolec nam nalamaxat nhuo' le'ecpi, souaxat da ỹauotaxanaqtaic so ỹamaxashec David, qataq ye Jerusalén, maye lleca'aguishec co'ollaxa.»
14Qaq ỹoqo'oye Ñim Nataxala', ỹauo'o so mpa'aguenaxaua so Salomón, le'enaxat Hadad, som edomiita, maye chegoxoguet so nta'alpi ye Edom. 15Cha'aye so David, co'ollaq nalattac huaña ye Edom, nache so Joab maye lataxala' so alleppi, co'ollaq jec da yaqto' ilayiñi so leuaxaicpi, nache somaye iqopitaxan da ỹalauat 'enauac so shiỹaxauapi maye lma' ye Edom, 16qaq so Joab qataq 'enauac so Israel le'ecpi, nache netaña co'ollaxa yemaye soua seis ca'agoxoiqa, nache ivitta'a da nmatchiguiñi 'enauac so ỹalleppi maye lma' ye Edom. 17Qalaxaye so Hadad ye ñaq nogotolec, nache datauec co'ollaxa taỹa ye Egipto, ca'atoigui so laỹepi edomiitapi maye lamaxashecpi so lta'a. 18Qaq somayepi chegoqchiguiña ye Madián, nache ivira'a ye Parán, yem huaña co'ollaxa da huo'oi soua ỹaconeua'alo ỹale't da yaqto' huaxaigueta. Qaq co'ollaq ivita ye Egipto, nache taua'a so faraón maye nta'a ye Egipto, nache se'eso nta'a ỹauo'o so lma', qataq ỹanem so aloq, qataq ỹauo'o so na'alhua. 19Qaq so faraón ỹataqta ỹauotec co'ollaxa so Hadad, ỹoqo'oye ỹanem da lhua aso ldaua somaye, asom lqaỹa aso nate'e Tapenés. 20Nache aso lqaỹa aso Tapenés, deco'oiguet so Hadad, nache ỹale so llalec nache ỹanagui da le'enaxat Genubat, qaq aso Tapenés nache ỹaqchet co'ollaxa somaye, nache ỹaigui naqa'en so lma' lta'araic so faraón, ỹalectaigui naqa'en so maiche llalaqpi. 21Qaq so Hadad maye netaña ye Egipto, co'ollaq la'axaỹaxac da ileu so David, qataq mashe ileu nataqa'en so Joab maye lataxala' so alleppi, nache so Hadad 'enapega co'ollaxa so faraón, 'eeta':
Aỹem 'auasheeta qome da she'eguelaxa ye ña'alhua. 22Nache so faraón 'enapeco':
¿Ta'ainco' ye 'anshetaique da 'avi'eguelaxa ye 'ana'alhua?
¿Peta'a huo'o ca lỹa 'aueetaique ne'ena qoueta'a? Nache so Hadad 'enapeco':
Qaica, qalaxaye 'am ñachoxoreetot da aỹem 'auasheeta qome da she'eguelaq. 23Qaq Ñim Lo'onatac 'Enauacna, nataqa'en ỹo'ot da so Rezón, maye llalec so Eliada, nataqa'en npa'aguena so Salomón. Qaq se'eso Rezón, somaye no'otaiguesop co'ollaxa so na'aco' Hadad Ezer maye nta'a ye Soba. 24Nache laỹona't so ỹalleppi cachaxaicpi, nache somayepi ỹanagui da lataxala' somaye. Qaq so David co'ollaq ỹalauat so laỹepi so Rezón, nache somaye taỹa co'ollaxa ye Damasco, nache huaña yemaye da qoỹanagui da nta'a. 25Qaq somaye, nache queto'ot da napaxagueetega 'enauac so Israel le'ecpi, co'ollaq ña nca'altauec so Salomón. Qaq nache ỹalecaua'a nam qauempi maye ỹo'ot so Hadad, cha'aye ỹataqta nquiỹa so Israel le'ecpi. Qaq 'era da 'eetec da so Rezón ivira'a da nta'a ye Siria. 26Qaq so Jeroboán, som llalec so Nabat, nataqa'en npa'aguene' co'ollaxa so Salomón, maye maiche ltaua co'ollaxa somaye. Qaq se'eso Jeroboán, somaye lma' ye huaqta'a't nỹecpi ye Seredá, qataq chegoxoguet so Efraín, qaq aso late'e somaye pa'ai, le'enaxat da Serúa. 27Qaq so Jeroboán, da huo'omshe npa'aguene' so nta'a Salomón, souaxat da somaye co'ollaq ỹo'ottac so nqa'aic lta'araic maye qaimeelec, nache ỹapogui so lauac so lpaqtaxat so huaqta'a't nỹecpi maye lalamaxat so lta'a David. 28Qaq se'eso Jeroboán, somaye ỹataqta 'añaxaic qataq sapachaxaraic. Qaq so Salomón co'ollaq ila'a da se'eso nsoqolec ỹataqta sapachaxaraic, nache ipataxalec da ilo'ogue 'enauac so qapa'atta no'onatacpi, maye ỹo'ottac som chegoxoguetpi so José. 29Qaq huo'o so na'a'q nache so Jeroboán, chegaqaua'a ye Jerusalén, nache huangui so nqa'aic da natena'aguet so na'aqtaxanaxanec Ajías maye lma' ye Silo, qaq somaye napotaña so dalaxaicolec lapo'. Nache soomaye ndota't co'ollaq huetra'a so no'onaxa. 30Nache huaña co'ollaxa da so Ajías, nqata'a so dalaxaicolec lapo' maye napotaña, nache ncolaxaañi somaye, nache doce naqa'en so laỹepiolec. 31Nache somaye 'enapega so Jeroboán, 'eeta': «'Auacona ca diez ne'ena laỹepi so ipo', cha'aye Ñim Nataxala' maye Natamnaxala' na Israel le'ecpi, 'eeta': ‹Aỹem seuotaxanec de'era lo'onataxanaxac da nta'a ñi Salomón, nache 'am sami' ca diez na maiche nalamaxat nhuo' le'ecpi. 32Qaq so Salomón qalaq ño'onaxata'aguet ca 'oonolec na maiche nalamaxat nhuo' le'ecpi, da ilo'ogue, souaxat da ỹauotaxanaqtaic so ỹamaxashec David, qataq na Jerusalén maye lleca'aguishec, co'ollaq lleca'agui 'enauac na huaqta'a't nỹecpi maye lalamaxat na Israel le'ecpi. 33Cha'aye ñi Salomón Aỹem ca'ai, nache natamnot aso Astarté maye natamnaxalate ye sidooniopi, qataq so Quemós maye natamnaxala' ye moabiitapi, qataq so Milcón maye natamnaxala' ye amoniitapi. Qaq da semeteetac ne'ena ỹo'otpi ñimaye, nache ỹataqta sa saỹamaxaren, cha'aye mashe saishet da ipaguelec na ỹamaxasoxonaxacpi, qataq na iqataxacpi, qaq saq 'ena'am co'ollaxa so lta'a David. 34Qalaxaye Aỹem, saishet da imauec da seuotaxanec da lo'onataxanaxac ñimaye, nacherata da queto'ot ñaqa'en da nta'a, 'enauaque naua na'axa'te da ña nca'altauec ñimaye, souaxat da ỹauotaxanaqtaic so ỹamaxashec David som lleca'aguishec co'ollaxa maye ỹataqta ipacchiguilo naua ỹamaxasoxonaxaco, qataq naua iqataxaco. 35Qalaxaye seuotaxanec qome da lo'onataxanaxac da nta'a ca llalec ñi Salomón, nache 'am sanem ca diez na maiche nalamaxat nhuo' le'ecpi. 36Qaq ca llalec ñimaye qalaq ño'onaxata'aguet qome da ilo'ogue ca 'oonolec na maiche nalamaxat nhuo' le'ecpi, yaqto' aca lcoỹaraxanaxaqui so ỹamaxashec David, nache 'eetai' qome da 'ettaigui da netaña ye Jerusalén, yem huaqta'a't nỹecpi maye lleca'aguishec da yaqto' nache hueta'a da ỹe'enaxat. 37Qaq Aỹem, 'am sanem qome da yaqto' 'am nta'a, nache maicheye ca qoneta'ac ca 'aro'onataxanaxac, cha'aye nache 'am qome da 'am lta'a na Israel le'ecpi. 38Qaq qom ỹataqta 'aualaxaguet 'enauac na 'am samaxalecpi, qataq da qoquetegue da ỹecỹaxac, qataq 'auo'ot nam saỹamaxareetapi, qataq 'aupacchigui na iqataxacpi, qataq na ỹamaxasoxonaxacpi, da 'eeta'am da 'eetec co'ollaxa so ỹamaxashec David, nache Aỹem, 'am soota'aguet qome, nache saishet da seraxanai' da lo'onataxanaxac da nta'a que'eca 'aỹa'alaqpi, 'eeta'am co'ollaxa da sheetec so David, nache 'am sami' qome da 'aulo'ogue na Israel le'ecpi. 39Qaq nam chegoxoguetpi so David, qalaq so'ot ca nhuaxanaguec souaxat de'era, qalaxaye saishet qome da chochaq tatec ñaqa'en que'eca nhuaxanaguec.›»
40Qaq souaxato' de'era, nache so Salomón huotaique da ỹalauat so Jeroboán, qalaxaye so Jeroboán datauec, taỹa ye Egipto maye ilotague' so nta'a Sisac, qaq nache netaña co'ollaxa yemaye, ivitta'a da ileu so Salomón.
Da l-leuaxa so Salomón
41Qaq na laỹepi na'aqtaguecpi so Salomón, nam ỹo'otpi qataq na laỹaanecpi, nache qoỹettalec aso nere maye huetalec nam ỹo'otpi so Salomón. 42Qaq da lo'onataxanaxac so Salomón co'ollaq netaña ye Jerusalén, da ilotague' 'enauac so Israel le'ecpi, ivi' soua cuarenta vi'iye. 43Qaq co'ollaq ileu somaye nache qailareña ye huaqta'a't nỹecpi maye lalamaxat so lta'a David. Ime, nache qoỹanagui da nta'a so llalec Roboán.