So Jacob dataueeguesop so Labán
1Qaq so Jacob ỹaỹaten co'ollaxa da soua llalqa so Labán quetrapeguelec somaye, 'eeta': «Ñi Jacob ỹacona 'enauac so lalamaxatpi ñi qarta'a, qaq nacheso so desalligui ñimaye.»
2Qaq so Jacob nataqa'en ỹauatton da so Labán saishet da no'on da lasheguiỹaxac da ỹamato'ot somaye, qaq saishet da 'eeta'am so hua'autec. 3Qaq huaña nache Ñim Nataxala' 'enapego' so Jacob, 'eeta':
«'Avi'eguelaxa qome ye na'alhua caua 'arta'al, yem netaña ca 'arhuo' le'ecpi, qaq Aỹem 'am ñenaictague' qome.»
4Nache so Jacob damaxasoxona aso Raquel qataq aso Lea, da yaqto' tauga so Jacob maye huetauga so no'onaxa da ilotague' aso qaguetapi, 5nache 'enapegalo', 'eeta':
«Aỹem mashe ñanoma da ñi qarta'ai, saishet da aỹem ilo'oguet, da 'eeta'am so hua'autec, qalaxaye Ñim Natamnaxala' ca ita'a saishet da aỹem iỹotec. 6Qami' qauaỹaañita da co'ollaq so'onataxaatacot ñi qarta'ai, qalaq ỹataqta nda'a't da ña'añaxataxac. 7Qalaxaye ñimaye aỹem ỹatenachet, cha'aye naralaxatta'aguet da lataxac da ỹashiichiỹaxac. Qalaxaye Ñim Lo'onatac 'Enauacna, saishet da ỹashenem ñimaye, da aỹem ỹo'otec ca sa ỹaỹamaxañi. 8Cha'aye ñimaye naxa da 'enapec: ‹'Am sesheetenec qome na shiguiỹacpi maye huo'oi naua lte,› nache 'enauac ana deco'opi, qalaq huo'oi naua lte na llalec. Qataq naxa da 'enapec: ‹'Am sesheetenec qome na chiỹaxataxaic,› nache qaltaq 'enauac chiỹaxataxaicpi na llalaqpi ana deco'o. 9Qaq 'era da 'eetec Ñim Lo'onatac 'Enauacna da deuotaxanec na na'atetpi ñimaye, nache aỹem ỹanem.
10Qaq huo'o so na'a'q, co'ollaq na shiguiỹacpi do'ocatega't, nache huo'o so ichoxonaxac, qaq nache huaigui se'eso ichoxonaxac da selota'a so quetaq lhuaraicpi maye do'ocatac, qaq somayepi huo'o so chiỹaxataxaic, qataq so huo'oi naua lache' lapagaxaiqa, qataq so huo'oi naua lte. 11Qaq huaigui se'eso ichoxonaxac da so lamaxashec Ñim Lo'onatac 'Enauacna, iỹaxana da ỹe'enaxat, nache aỹem sasat, sheeta': ‹Aỹem sootai' ne'ena.› 12Qaq huaña, nache so namaxashec piguem le'ec, aỹem 'enapega 'eeta': ‹Ña 'anamatasheguem, yaqto' 'aula'a da 'enauac na quetaq lhuaraicpi, maye do'ocatega ana quetaqpi, namayepi nda'a't na chiỹaxataxaic, qataq na huo'oi naua lache', qataq na huo'oi naua lte, cha'aye aỹem sela'a 'enauac na 'am ỹo'otec ñi Labán. 13Aỹem Nachaỹem So'otapecna maye 'am ñachaxana co'ollaq huaña ye Betel, yem huaña co'ollaxa da 'aucorelec so aceite so coma', qataq huaña da Aỹem 'aỹa'anot so 'ara'aqtac. Qaq ña qoñisheguem qome, nache qoca'ai ne'ena 'alhua; 'avi'eguelaxa ye 'alhua maye 'arañoqo' co'ollaxa.›»
14Nache aso Raquel, qataq aso Lea 'ena'apo':
«Qomi', mashe qaica ca qomi' taỹoto da nsallaxa maye hueta'a ye lma' ñi qarta'a. 15Nacherata da shenaqta'am qanqa'en caua chegoqrauec. ¡Ivitta'a da qomi' ime'n, qataq imatta't aso qarasheue co'ollaq 'ausheeten da yaqto' qomi' 'auaronegueta! 16Qaq ỹoqta 'eesa, da 'enauac da lsallaxa ñi qarta'a maye deuotaxanec Ñim Lo'onatac 'Enauacna, damaye maiche qaralamaxat, qataq naua qochalqa. Qaq ỹoqo'oye no'on da 'auo'ot 'enauac na 'am ỹanem la'aqtacpi Ñim Lo'onatac 'Enauacna.»
So Jacob ca'ai ye Padán Aram
17Qaq huaña, nache so Jacob naỹamaxat nache ỹanaxanaxaaleguete soua cameello soua llalqa qataq soua lhua't. 18Qaq ime, nache cot 'enauac so na'atetpi, qataq so lalopi maye chegaqaigui da lo'onataxanaxac co'ollaq hueta'a ye Padán Aram, nache ỹe'eguelaxa so lta'a Isaac, maye netaña ye 'alhua Canaán. 19Qaq so Labán, co'ollaq huo'o cam pa'ata'ague da npetectac aso lalo qaguetapi, nache aso Raquel decachiỹalo soua lqolac so lta'a. 20Qaq 'era da 'eetec so Jacob, co'ollaq ỹatenachet so Labán som arameo, da saishet da da'aqtaxanem da jec. 21Nache somaye no'otauec, lỹatec 'enauac som huo'o na'atetpi. Qaq co'ollaq mashe ỹa'axasoxoolec so tala Éufrates, nache quetegue so nqa'aic maye taỹa'a aye qasoxonaxapi maye huaña ye 'alhua Galaad.
So Labán icaalec so Jacob
22Qaq co'ollaq inoxoorec soua tres na'axa'te, nache so Labán ỹaỹaten da so Jacob no'otauec. 23Qaq huaña, nache icaalec somaye, nnaictague' som lauo' le'ecpi, qaq co'ollaq inoxoorec soua siete na'axa'te, nache ivi', huaña aye qasoxonaxapi ye 'alhua Galaad. 24Qalaxaye se'eso pe, nache Ñim Lo'onatac 'Enauacna, ỹachaigui so lchoxonaxac da nachaxana so Labán som arameo, nache 'enapego', 'eeta':
«Ñaq aỹem 'ana'axaỹaxana, saishet qome da sa 'auchera'ape naua 'ara'aqtaqa da qonapega so Jacob.»
25Qaq so Labán mashe ivi' co'ollaxa so Jacob, huaña ayem qasoxonaxapi ye 'alhua Galaad, yem ỹanaña co'ollaxa so lpe'l so Jacob. Qaq huaña yemaye nache ỹanaña nataqa'en so lpe'l so Labán qataq so lauo' le'ecpi. 26Qaq huaña, nache 'enapega, so Jacob, 'eeta':
«¿Negue't dam 'auo'ot? ¿Ta'ainco' ye aỹem 'auatenachet? ¡Ye 'auanacoto' naua ỹalel, da 'eeta'ama 'anqa'en caua noxonal da huaigui ca alaataxac! 27¿Ta'ainco' ye aỹem 'auatenachet, qataq 'ano'otauec? ¿Saishet da aỹem 'aucoyeguen? Cha'aye ctaxa da saỹaten, nache huo'o ctaxa da ỹamaicỹaxac da 'am ñecoyeguene', qataq sauo'o ctaxa aca nviquepi, qataq aca qataquipi, qataq aca arpa, da 'am qaivicnaxaalec. 28Qataq ivira'a da aỹem sa 'auashenem da ñapigoxoto naua ỹalel qataq naua ihua'alle. ¡Dam 'auo'ot ỹataqta qoneta'am ca qaica ỹaỹaanapec! 29Aỹem ishet taxa da huo'o ca qami' so'oteque qauem, qalaxaye so pe, aỹem detaxaỹot Ñim Natamnaxala' ca 'arta'a, nache 'eeta': Ñaq Aỹem 'ana'axaỹaxana, saishet qome da sa 'auchera'ape naua 'ara'aqtaqa qom qonapega so Jacob. 30Qalaxaye, ye ỹataqta huo'o da 'aryaxa da 'avi'eguelaxa ca lma' ca 'arta'a, qaq ¿ta'ainco' ye 'aucachiỹalo caua iqolac?»
31Nache so Jacob ỹasateguet so Labán, 'eeta':
«Qomye huo'o co'ollaxa da icolanaxa, cha'aye tachigui iuel, da ishet da 'auotaxaneque naua 'aỹa'ale da 'aurolec da 'ara'añaxac. 32Qalaxaye da huo'otaq huo'o ca 'oonolec nam hueta'a ne'ena, da hueto'oto caua 'arqolac, qaq camaye ¡ileu qome! Qaq nam qarhuo' le'ecpi, qomi' ỹauaachiguilo: Ñaq 'anmitaique da huo'o ca 'aralamaxat da aỹem hueto'ot nache 'auache.
Qalaxaye so Jacob ye sa ỹaỹaten da aso Raquel decachiỹalo co'ollaxa soua nqolac, 33nache so Labán pa'aigui da nmichigui so lpe'l so Jacob, qaq ime, qaltaq taigui so lpe'l aso Lea, qataq nataqa'en soua lpe'l soua dos lamaxashel, qalaxaye saishet da ỹanatalo soua lqolac. Qaq co'ollaq chegaqaigui so lpe'l aso Lea, nache qaltaq taigui so lpe'l aso Raquel, 34nache aso Raquel ỹaconalo soua nqolac, nache ỹacho'oto na pa'aguiñi aso laalate aso cameello. Ime, nache nso'ooleguete soomaye. Qaq so Labán nache nmittapigui 'enauac so lpe'l asomaye, qalaxaye saishet da ỹanatalo.» 35Qaq huaña nache aso Raquel 'enapeco':
«'Am taxare, saishet qome da 'aualemata, aỹem saishet da 'am ñachaateguet, cha'aye souaxat da ivita ye laloqo' da ña'axac.»
Qaq so Labán ye nmittrapigui soua lqolac, qalaxaye saishet da ỹanatalo, 36qaq huaña nache so Jacob dalemata, nache 'enapego' so Labán, 'eeta':
«¿'Eetec ca isomaxac? ¿Negue't ca ỹasouaxashet, ye ỹataqta huo'o da 'arhuogoxo da aỹem 'aucaatac? 37Mashe 'anmittapigui 'enauac na ỹogoxoshetpi, qaq ¿negue't cam 'aulalec nogoxoshet maye chegaqa'a ye 'arma'? ¡Ña 'auachaina'a, yaqto' ỹauaachigui na 'arhuo' le'ecpi, qataq na ihuo' le'ecpi, yaqto' namayepi ỹa'axat negue't da shenaqta ca ỹoqta 'eesa! 38Inoxootrec soua veinte vi'iye da 'am so'onataxaatacot, qalaq sa ỹauano' da desolli ana 'arelo qaguetapi, qataq ana quetaqpi, qataq sa ỹauano' da sachec ca 'oonolec qagueta lhuaraic da sachegoxotaigui ana 'arelopi, 39qataq sa ỹauano' da 'am ñeroua'a so 'ana'atetpi maye ỹalauat co'ollaxa na huauec shiguiỹacpi, nacherata da aỹem sesheeten co'ollaxa se'eso deqatpi, qataq nam qaicachiỹapi naxa ye na'a'q, huo'otaq ye pe, qalaq sesheeten 'anqa'en. 40Qaq ye na'a'q, qalaq aỹem ỹalauat na lqui'ic na ntap, qaq ye pe, qalaq aỹem ỹalauat na lqui'ic na latomaxa. ¡Qataq ivira'a da qaica ca ỹo'ochaxa! 41Qaq ivi' soua veinte vi'iye da sootaña ye 'arma', qaq 'ena 'enauac na aỹem taỹot: ivi' soua catorce vi'iye da so'onataxaatapeguelguete ñeua 'aỹa'ale, qataq seis vi'iye da so'onataxaateguelec na 'ana'atetpi, qataq 'anaralaxatta'aguet co'ollaxa da lataxac da ñesheetenaguec. 42Qaq taxa da saishet da aỹem hueta'aguet Ñim Natamnaxala' so Abraham, Ñim Natamnaxala' so ita'a Isaac, nache yo'oqtactaxa da choche aỹem 'auamaqtec, qui'itchiguilo 'anqa'en naua ihua'q. Qalaxaye Ñim Lo'onatac 'Enauacna ilota'a co'ollaxa da ỹaquicoxo, qataq dam naigui da ỹo'onataxanaxac, qaq ỹoqo'oye so pe 'am nlaxa.»
So Jacob naỹamaxate' so Labán
43Qaq huaña, nache so Labán ỹasateguet so Jacob, nache 'eeta':
«Ne'enaua 'alo, maiche ỹalel, qataq naua llalqa maiche ihua'alle, qataq ana qaguetapi maiche ỹalamaqte, qaq ¡'enauac ne'ena 'aulota'api, maiche ỹalamaxatpi! Qalaxaye ¿negue't ca ishet da so'oteque naua ỹalel, huo'otaq naua llalqa naamaye? 44Qaq ỹoqo'oye 'auanac, 'am qataq aỹem so'otaq qome ca qanaỹamaxataxac maye ỹa'axat dam qanaỹamaxataxac qomi' dos.»
45Qaq huaña nache so Jacob ỹacona so coma', nache nachaalataxaañi, 46nache 'enapega so lauo' le'ecpi, 'eeta':
«¡Qalaỹoñiỹa't na coma'pi!»
Nache 'enauac somayepi laỹona't so coma'pi, nache lapoosheguem, qaq nache huetaua'a na laỹe se'eso coma'pi, da deque'e somayepi. 47Nache so Labán ỹauota'ai naua maiche la'aqtaqa da ỹauo'o da le'enaxat se'eso nma' «Yegar Sadutá», qaq so Jacob qalaq ỹanagui da le'enaxat «Galaad.» 48Qaq huaña nache so Labán, 'enapeco':
«Nagui ne'ena qalapoosheguem coma'pi, namaye ỹa'axat da qanaỹamaxataxac qomi' dos.»
Qaq ỹoqo'oye yi'iye nma' qoỹanagui da le'enaxat Galaad, 49qataq nataqa'en qoỹanagui da le'enaxat Mizpá, cha'aye so Labán 'enapeco':
«Ñim Nataxala' ilo'oguelo qome qomi' dos, qom ivita da saishet da ñauanaxa't. 50Qaq qom ivita ca na'a'q da sa 'auyacna'ape ñeua ỹalel, huo'otaq da 'auaroneguet ca laỹe 'alpi, qaq na'aictaxa da qaica ca qomi' ỹauanguilo, qalaxaye Ñim Lo'onatac 'Enauacna nacheñi ñi qomi' ỹauaachiguilo.»
51Qaq so Labán nache queto'ot da 'eetega so Jacob, 'eeta':
«'Am 'aulochigui, ne'ena coma'pi maye qalapoosheguem, qataq ne'ena coma' maye ñachalataxaañi maye huetaguilo qomi', 52naamaye ỹa'axa't da 'am qataq aỹem saishet da ñapagaqalec ne'ena na'anec, da yaqto' saishet da huo'o ca 'oonolec da shenaqta da ỹo'otec ca sa ỹaỹamaxañi ca lỹa. 53Qaq maiche qomi' nmi't qome Ñim Natamnaxala' so 'arapi' Abraham, qataq som ỹapi' Najor.
Qaq huaña, nache so Jacob ỹanot so la'aqtac Ñim Lo'onatac 'Enauacna maye natameetacot co'ollaxa so lta'a Isaac. 54Qaq ime, nache so Jacob, ỹo'ot aso lachetaqtaxanaqte ỹavigaxatta, hualec naqa'en aso qasoxonaxa. Ime, nache iỹaxana som lauo' le'ecpi da lquia'axaua. Qaq 'enauac somayepi deque'e co'ollaxa, qataq nache lo'ochaqa' so pe asa'aso qasoxonaxa.»
55Qaq so nte'etom so lỹa na'a'q, nache so Labán ñesheguem, nache napigoxoi' soua laua'alle qataq soua llalel. Qaq ime, nache ỹasaxalec da lchoxonnataxanaxa soomaye, ime, nache ỹe'eguelaxa so na'alhua.