So Abimelec
1So Abimelec maye ỹaqauga llalec so Yerubaal, somaye taỹa ye Siquén da yaqto' detaxaỹapegue' som lauo' le'ecpi maye maiche lqaỹañecpi aso late'e. Nache 'enapego' somayepi, 'eeta':
2'Onaxaictaxa da qaunache 'enauac na shiỹaxauapi maye lma' na Siquén da ỹaỹamaxareeta peta'a da imauec na setenta llalaqpi so Yerubaal da qami' ilotegueto, qalqo' ỹaỹamaqchiguiñi da 'oonolec shiỹaxaua cam qami' ilo'oguelo. Qataq qauennachiỹa'a da maiche aỹem qarqaỹai.
3Qaq so lqaỹañecpi aso late'e somaye, inat co'ollaxa som shiỹaxauapi maye lma' ye Siquén, qataq da'aqtaxanem de'era laỹaanataxanaxac so Abimelec, nache somayepi ỹaỹamaxareeta da la'aqtac somaye, nache 'enapeco': «Somaye maiche qarqaỹa.»
4Nache qoỹanem aso setenta anom plata maye qaỹachegoxotaigui aso atamnaxaqui maye netaigui so ne'enaqtac lqui'i so Baal Berit. Qaq nachaso aso desheetenaxana da isheeten som ỹalleppi 'etaxaloxoicpi da yaqto' ca'ategue somaye. 5Nache taỹa ye Ofrá, ye lma' co'ollaxa so lta'a Yerubaal, nache hualec naqa'en aso coma' da ỹalauat so setenta lqaỹañecpi somaye, maye llalaqpi so lta'a. Qalaxaye nachesota so Yotán maye llalec na'asa so Yerubaal, da nqañoxooñi co'ollaxa, ỹoqo'oye ishet da datauec. 6Qaq co'ollaq ime de'era, nache som lma' ye Siquén qataq ye Miló, laponqa' ye Siquén yem naña aso qo'oipaq late'erai maye huaqta'ai' so coma' maye sa qaishetapec, nache qoỹanagui da nta'a so Abimelec.
So Yotán deỹaxan da yaqto' qana'axaỹaxana
7Qaq so Yotán co'ollaq la'axaỹaxac de'era, nache tasheguemec añi qasoxonaxa Guerizín, nache co'ollaq ivitsheguemec ye pa'asheguem añimaye, nache ỹataqta nlamaxaren da detaqa da yaqto' 'enauac da qaỹa'axaỹa, 'eeta':
«¡Ỹataqta aỹem qana'axaỹaxañiỹa, qami' shiỹaxauapi maye qarma'ai na Siquén, yaqto' Ñim Lo'onatac 'Enauacna nataqa'en ishet da qami' hua'axaỹalo!
8Huo'o so na'a'q, nache aso qo'oipaqpi lca'aique ca lta'a, nache iỹaxanot aso olivo da yaqto' ilo'ogue asomayepi. 9Qalaxaye aso olivo 'enapeco': Saishet, cha'aye qom aỹem lta'a ana qo'oipaqpi, nache huaña qaq saxaañi da so'ottac na aceite, maye ỹauo'o da lamaicỹaxac na shiỹaxauapi, qataq da qaỹo'oxoren Ñim Lo'onatac 'Enauacna.
10Huaña nache aso qo'oipaqpi iỹaxanot aso higuera da yaqto' lta'a asomayepi. 11Qalaxaye aso higuera 'enapeco': Saishet, cha'aye qom aỹem lta'a ana qo'oipaqpi, nache huaña qaq saxaañi da so'ottac anam qaica ca 'ena'am da lamaic hiigopi.
12Huaña nache aso qo'oipaqpi qaltaq iỹaxanot aso vid da yaqto' lta'a asomayepi. 13Qalaxaye aso vid 'enapeco': Saishet, cha'aye qom aỹem lta'a ana qo'oipaqpi, nache huaña qaq saxaañi da so'ottac na lataxa, maye ỹo'ot da lamaicỹaxac na shiỹaxauapi, qataq Ñim Lo'onatac 'Enauacna.
14Ime, nache 'enauac aso qo'oipaqpi, iỹaxanot aso ỹaxat da yaqto' lta'a asomayepi. 15Qalaxaye asa'aso ỹaxat 'enapego' aso qo'oipaqpi, 'eeta': Da ỹoqta 'eesa da qauauoitaique da aỹem qarta'ai, nache qauanaqui da qoviỹo'ot na ipaqal. Qalaxaye da saishet da aỹem qaualaqaiguet, huaña qome nache aỹem chegaqaigui ca norec, maye ỹavigaxat 'enauac aye cedropi maye huaña ye Líbano.
16Qaq nagui qami' sena't: ¿Peta'a 'eesa da ỹaỹamaqchiguiñi qataq da ỹoqta lataxac qanqa'eñi da qaỹa'añiỹagui da qarta'ai so Abimelec? ¿Peta'a ỹataqta qaupaquiichigui da qauo'ochec dam nchoxonnataxanaxa so Yerubaal qataq na llalaqpi, 'eeta'am da 'eetec co'ollaq qami' ichoxore'n somaye? 17Cha'aye so ita'a ỹataqta sa iren da nachaalataxac co'ollaq qami' deloctegueleguete da yaqto' qami' isoueeguesopa da la'añaxac so madianiitapi, 18qalaxaye qami', ỹataqta qanpa'aguiñiỹa so llalaqpi so ita'a, nache qanmachiichiguiñi so setenta llalaqpi da qaualauache, hualec qanqa'eñi aso coma', souaxat da qaỹa'añiỹagui da nta'a so Abimelec, maye llalec aso ỹaqauga lhua so Yerubaal, cha'aye souaxat da qarqaỹai somaye. 19Qalaxaye nagui qami' shenapegalo: ¡Da ỹoqta 'eesa da ỹaỹamaqchiguiñi, qataq da ỹoqta lataxac qanqa'eñi da qauo'ochec so Yerubaal qataq na llalaqpi, nache ñi Abimelec ỹataqta qami' machiyiñi naqa'en qome, qataq ñimaye ỹataqta machiguiñi qanqa'aiñi! 20Qalaxaye qom saishet da nache 'eetec de'era, nache da layeloxo ñi Abimelec, nmichiguiñi naqa'en qome na lma' na Siquén qataq ye Miló, qaq da layeloxo na Siquén qataq ye Miló nache chegaqaigui qome da imeuo naqa'en so Abimelec.»
21Qaq co'ollaq ime da 'enapec de'era so Yotán, nache datauec taỹa ye Ber, qaq nache naña yemaye, cha'aye ỹataqta ñi'iỹa so lqaỹa Abimelec.
So lma' ye Siquén dataỹa'aguet so Abimelec
22Qaq so Abimelec co'ollaq inoxoorec soua tres vi'iye da ilotague' so Israel le'ecpi, 23nache Ñim Lo'onatac 'Enauacna, taigui naqa'en so saqcha'a na'añaxac qauemaic so shiỹaxauapi maye lma' ye Siquén, da yaqto' dataỹa'aguet naqa'en so Abimelec. 24Qaq 'era da 'eetec da so Abimelec da nque'etaxangui so lasouaxashet, qataq so shiỹaxauapi maye lma' ye Siquén, souaxat da itauan co'ollaxa da ỹalauat so setenta llalaqpi so Yerubaal. 25Qaq so lma' ye Siquén huo'o co'ollaxa so lamaxashecpi cachaxaicpi maye nqañoxottañipi, netalec añi qasoxonaxa, nache da huo'o naxa na nateuga so nqa'aic maye taalec so pa'asheguem añimaye nache nhuo'. Qalaxaye so Abimelec la'axaỹaxac co'ollaxa de'era.
26Qaq huo'o so na'a'q, nache so Gaal, maye llalec so Ebed, lỹata'ape soua lqaỹa't da nqo'ona ye Siquén da yaqto' naña. Nache so shiỹaxauapi maye lma' yemaye ỹataqta pe'eteque soomaye, 27qaq soomaye tareuga co'ollaxa so lanaxanaqa' da nqat aso uva, da yaqto' ỹo'ot so lataxa, nache ỹo'ot so lta'araic lquia'axac, ime nache taua'a aso atamnaxaqui maye netaigui so atamnaxala'pi, nache deque'etac qataq nỹomtac, nache talec naqa'en na qauem la'aqtacpi so Abimelec. 28Nache so Gaal, 'enapeco': «¿Negue'to' ca inoctapeguec ñi Abimelec? Ye choche llalec so Yerubaal, qataq ltaua so Zebul. Qaq qomi' maye qarma' na Siquén, qalaq ¿negue't qomi' da 'eco' qomi' l-latacpi da salaxasoqta'aguet ñimaye? ¡Maye so'onataxanaqot taxa nam nalleppi so Jamor, maye lta'a co'ollaxa so Siquén, qaq ¿ta'ainec taxa da so'onataxanaqtacot ñi Abimelec? 29¡Qaq ctaxa da aỹem qarataxala'ai, nache sogote taxa da so'orauec ñi Abimelec! Qataq shenapega, sheeta: ¡'Alaỹona't 'enauac ca 'analleppi, nache qoca'ai ne'ena!»
30Qaq so Zebul, maye ilotague' se'eso huaqta'a't nỹecpi, co'ollaq ỹaỹate'n naua la'aqtaqa so Gaal, nache ỹataqta dalemata. 31Nache ỹoxottrañi soua lamaxa'she da ỹamaxa da la'aqtac so Abimelec, 'eeta': «¡Maxatchaxa qome, cha'aye ñi Gaal, maye llalec so Ebed, qataq ñeua lqaỹa't, huetra'a ye Siquén, nache detaqtapoigui ye shiỹaxauapi maye lma' yemaye da yaqto' 'am dataỹa'aguet. 32Qaq ỹoqo'oye 'auanac qom mashe pe, 'annaicapegue' ca 'analleppi, nache qanqañoxochiỹoigui na no'onaxa. 33Qaq qom nte'etom, qom mashe nnoxoosheguem aso nala', nache 'auloquiaxan ye netaigui yi'iye huaqta'a't nỹecpi, qaq ca Gaal qataq cam laỹepi shiỹaxauapi qom 'am ca'ateguet da 'am delogui', nache maicheye ca qoneta'ac camaye.»
34Nache so Abimelec naỹamaxat da jec se'eso pe, qataq 'enauac so laỹepi, nache nqañoxooñi co'ollaq huaña so loigue ye Siquén, qaq cuatro naqa'en soua laponaqa'ate somayepi. 35Qaq so Gaal pa'auec co'ollaxa, nache hueta'a so lasom so lpaqtaxat se'eso huaqta'a't nỹecpi, nache so Abimelec qataq som laỹepi ca'aisalo naua nqañoxotaqa'ate. 36Nache so Gaal, co'ollaq ila'aguet somayepi, nache 'enapega so Zebul, 'eeta':
«¡Ña 'aulo'oguet na alleppi, nactangui ana lcomaraxalatepi!»
Nache so Zebul, 'enapeco': «Saishet, ỹaqa'a, choche lpaqal na 'aupi'itaxaatega da alleppi.»
37Qalaxaye so Gaal qaltaq 'enapeco':
«¡Ña 'aualle'eguet na shiỹaxauapi 'eeta'am da chegaqangui na laiñi ana 'alhua, qataq na laỹepi alleppi nactague' na nqa'aic maye nlectot ara encina, maye nqo'oipaq na ilaviigui ca lỹa.»
38Nache so Zebul, 'enapeco': «¡Ña 'autaqa nagui, 'am maye qonetega qaica ca naigui ñim Abimelec da choche qomi' ỹamaqta'ape! Qaq 'enacha'aguet nam qonetega qaica ca naigui. ¡'Asoma nagui, nache 'aulogui' namayepi!»
39Nache so Gaal ca'ateguet somayepi, qaq so lma' ye Siquén ca'ategue somaye da delogui' so Abimelec. 40Qalaxaye so Abimelec icanapec somayepi, nache so Gaal dataueeguesop co'ollaxa somaye. Nache ỹataqta qalota so que'emaq qataq ileu, huaña so lasom so lpaqtaxat se'eso huaqta'a't nỹecpi. 41Qaq so Abimelec nache naña co'ollaxa ye Aruma, qaq so Zebul qalaq ỹo'orauec so Gaal, qataq soua lqaỹa't ca'ai naqa'en ye Siquén.
So Abimelec ilaxachigui ye Siquén
42Qaq so lỹa na'a'q, nache so shiỹaxauapi maye lma' ye Siquén tauga co'ollaxa so no'onaxa. Qaq so Abimelec co'ollaq ỹaỹaten de'era, 43nache somaye iỹottecache so nalleppi, tres naqa'en soua lpa'axaco, nache nqañoxooñi huauga so no'onaxa, qaq co'ollaq ila'aguet so shiỹaxauapi maye lma' ye Siquén da ca'ai so huaqta'a't nỹecpi, nache somayepi ca'aisalo naua nqañoxotaqa'ate nache iloquiaxan somayepi. 44Nache so Abimelec qataq so nnaictague'pi alleppi, nqo'ona so lasom so lpaqtaxat se'eso huaqta'a't nỹecpi da nauan, qaq som laỹepi maye dos soua lpa'axaco iloquiaxan, nache ỹalauat se'eso shiỹaxauapi maye huetauga so no'onaxa. 45Qaq nache imauec se'eso na'a'q da so Abimelec iloquiaxaatac so lma' ye Siquén, ivitta'a da 'enauac ỹalauat, qataq ilaxachigui se'eso huaqta'a't nỹecpi. Ime, nache ỹasaxalec so toue.
46Nache som hueta'a ye naña aso late'erai nalloxolate ye Siquén, co'ollaq la'axaỹaxac de'era ỹo'ot so Abimelec, nache nqañoxotoigui aso atamnaxaqui maye pa'aỹaigui asomaye, maye netaigui so atamnaxala' Berit. 47Qaq co'ollaq ỹaỹaten so Abimelec da 'enauac somayepi da nqañoxottaigui asomaye, 48nache somaye qataq so nnaictague'pi alleppi, tasheguemec añi qasoxonaxa Salmón, huaña nache ỹauota'a aso qachepe da iquesoxouec aso lcouepi aso qo'oipaq, ime nache ỹasaxalec na lallac, nache 'enapega so nnaictague'pi, da nataqa'en da ỹe'enaxatchigui da 'eetec somaye. 49Nache 'enauac somayepi iquesoxouec aso lcouepi aso qo'oipaq nache ca'ategue so Abimelec, nache ivitta'a aso qanqañoxottaigui maye pa'aỹaigui aso atamnaxaqui, huaña nache qaỹacho'oto naua loiguiye asomaye aso qo'oipaq lcouepi, nache qoỹegueua'a, nache asa'aso nalloxolate ỹavic, qataq som huetaiguipi aso nalloxolate ye Siquén, nache ivi' mil se'eso ileupi.
Da l-leuaxa so Abimelec
50Qaq co'ollaq ime de'era, nache so Abimelec nqo'ona ye Tebés, nache naua'n naua loiguiye yemaye da iloquiaxan, huaña, nache loxonec. 51Qaq na laiñi se'eso huaqta'a't nỹecpi, nache naña aso sa nsattec qataq late'erai nalloxolate, nache taigui da nqañoxooñi 'enauac so ỹalleppi, 'alpi maye lma' yemaye. Huaña nache tasheguema na pa'asheguem na l-laq asomaye nache napola't. 52Qaq so Abimelec nqo'ona so lasom aso nalloxolate da yaqto' ilaxachigui, nache co'ollaq yaqta'a da ỹavigaxat so lasom, 53nache aso 'oonole 'alo ỹasaxaña somaye aso namaicnaxanaqte coma', nache tachigui na lqaic nache ilaxachigui. 54Nache so Abimelec sa ỹaỹaloxon da iỹaxana so lo'ogoxonaxat lo'o, nache 'enapega 'eeta': «'anqatsheguem na 'ainec, nache aỹem 'aualauat, cha'aye sa saỹamaxaren da aỹem qaỹa'axatec da aỹem ỹalauat aso 'alo.»
Nache so lo'ogoxonaxat lo'o ỹa'arapec, nache ỹapacaviigui naqa'en so lainec nache somaye ileu. 55Qaq so Israel le'ecpi co'ollaq ila'a da ileu so Abimelec, nache ỹe'eguelaxalo naua lma'ate.
56Qaq 'era da 'eetec Ñim Lo'onatac 'Enauacna da ỹaneguet da nque'etaxangui naqa'en na qauem so Abimelec, souaxat de'era ỹo'otec so lta'a, qataq da ỹalauat so setenta maiche lqaỹañecpi somaye. 57Nache Ñim Lo'onatac 'Enauacna nataqa'en talec naqa'en da nhuaxanaguec so shiỹaxauapi maye lma' ye Siquén, souaxat nam qauem ỹo'otpi. Qaq 'era da 'eetec da ipacchigui da talec na qauem, maye ỹasaxalec co'ollaxa so Yotán, som llalec so Yerubaal.